Faizleri istedikleri gibi belirleyip dünyayı yüksek faiz oranlarıyla soyan faiz lobisinin ardından kredi derecelendirme kuruluÅŸları olan "notçular" da manipülasyon yaparken yakalandı.

Nasıl mı? Geçen cumartesi günü The Guardian gazetesi, Moody's'in nasıl ısmarlama derecelendirme yaptığını açıkladı. Habere göre, Morgan Stanley, pazarladığı konut kredilerine dayalı menkul kıymetleri olduÄŸundan daha iyi derecelendirmesi için Moody's'e rapor düzenletmiÅŸti.

Hikâye ÅŸöyle geliÅŸmiÅŸti. Cheyne Finance isimli Londra'da çalışan bir kuruluÅŸ, düÅŸük gelir gruplarının kullandığı 3.4 milyar dolarlık konut kredilerine dayalı olarak menkul kıymet çıkartıyor. Bu menkul kıymetleri pazarlayan Morgan Stanley'in isteÄŸi üzerine notçular, hak etmediÄŸi halde bu kâğıtlara "yatırım yapılabilir" notu veriyorlar.

Sonra bu derecelendirmeye bakarak menkul kıymetleri satın alanlar da senetlerinin bedelleri ödenmeyince tabii mahkemeye gidiyor. Yapılan araÅŸtırmalar sonunda, söz konusu menkul kıymetleri pazarlayan Morgan Stanley'in analistinin, menkul kıymetlerin yatırım yapılabilir olduÄŸuna iliÅŸkin Moody's'in düzenlediÄŸi raporu yatırımcılara gönderdiÄŸi elektronik postalar mahkemenin eline geçiyor. Dava bu ay içinde görülecek. Bakalım notçulara ne olacak, bekleyip göreceÄŸiz.

Tabii Moody's sadece bu davayla ilgili olarak deÄŸil, genel olarak da sorgulanıyor. Moody's'in Avrupa BaÅŸkanı Frederic Drevon, Londra'da Hazine komitesinin önüne üç defa çıktı. Ve her sorgusunda 2008 krizinde Moody's'in rolü nedeniyle özür diledi.

Ayrıca Drevon ÅŸunları söylüyor sorgusunda "Çok zor bir dönemde yaşıyoruz, Avrupa'nın çektiÄŸi sıkıntıyı anlıyoruz, bizi suçlamayın. Bizim rolümüz kredi riskini yorumlamaktır. Kamu borçlarının derecelendirmesini yaparken biz bu kamu kuruluÅŸlarını spesifik olarak incelemiyoruz, genel olarak çevreye bakıyoruz. Dolayısıyla bizim derecelendirme notumuzu yatırımcı nasıl isterse öyle kullanır" diyor.

Yatırımcılar ise Moody's'in Avrupa BaÅŸkanı'yla aynı fikirde deÄŸil. Ashmore finansal kuruluÅŸunun 64 milyar dolarlık fonunu yöneten yatırım araÅŸtırma bölümü baÅŸkanı Jerome Booth, "evet, onlar kredibilite ölçüyor ama düÅŸük gelirlilere verilen konut kredilerine dayalı olarak çıkartılan menkul kıymetlere verdikleri yatırım yapılabilir notlarını nasıl unutacağız?" diyor.

Bir de Moody's Avrupa BaÅŸkanı Drevon'a bugünü ilgilendiren bir soru soruluyor. Soru ÅŸu: Moody's 20 personelle Avrupa Para Bölgesi ülkelerinin derecelendirmesini yapıyor. Bu eleman sayısı yeterli mi? Drevon, "evet yeterli, nihai deÄŸerlendirmelere biz katılıyoruz" diyor. Tabii bu cevap kimseyi tatmin etmiyor.

Kısacası, notçular Avrupa'da suç delilleriyle birlikte yakalandı ve yargılanmaya baÅŸlıyor. Bizdeki faiz lobisinin elemanları ise hâlâ bu notçuların bilimsel çalıştığını savunmakla meÅŸgul. Çünkü notçuların Türkiye'ye verdikleri kasıtlı düÅŸük notlar, yüksek faize dönüÅŸerek, kolay kazanç olarak faiz lobisinin cebine girmeye devam ediyor.

Sabah