Avrupa'da kemerler sıkıldıkça iÅŸler daha kötüye gidiyor. Kamu harcamalarının azaltılması, vergilerin çoÄŸaltılması, iÅŸsizliÄŸi iyice artırıyor. Artan iÅŸsizlik nedeniyle gerileyen toplam talep, ekonomilerin küçülmesine neden oluyor.

Bu durum somut olarak Ä°rlanda, Ä°spanya, Portekiz ve Yunanistan'da yaÅŸanıyor. Bu ülkeler kemer sıkmaya baÅŸladıklarından beri daha kötüye gidiyorlar.

Avrupa Para BirliÄŸi'ne üye ülkelerin bütçe açıklarının milli gelire oranı son verilere göre yüzde 4.1'e geriledi. Oysa bütçe açığının milli gelire oranını yüzde 8.5'te tutan ve açığını hızla azaltmayan ABD ekonomisi ise tam tersine daha iyi durumda bulunuyor. ABD'de hem ekonomi büyüyor hem de iÅŸsizlik azalıyor.

Hatta Avrupa'nın aşırı kemer sıkan maliye politikasından ABD yönetimi rahatsızlık duyuyor.
Çünkü kemer sıkma nedeniyle ortaya çıkan durgunluk, ABD ekonomisini de olumsuz etkiyor. Euronun deÄŸer yitirmesi, ABD ekonomisinin rekabet gücünü azalttığı için ABD, euronun tekrar deÄŸer kazanmasını saÄŸlamak amacıyla Avrupa'ya bir Hazine temsilcisi gönderdi. Hazine temsilcisi Lael Brainard, Avrupa Ä°stikrar Fonu'ndaki 700 milyar euronun Yunan ve Ä°spanyol banka risklerine karşı kullanılmasını önerdi.

Peki Avrupa'nın karar vericisi durumuna gelen Almanya neden bu kurtarma önerilerine yanaÅŸmıyor? Almanya kurtarmaya yanaÅŸmıyor çünkü Yunanistan'a, DoÄŸu Almanya'nın 1990'daki Batı Almanya ile birleÅŸme modelini önermeyi planlıyor.

Time'dan Peter Gumbel, Almanya Maliye Bakanı Wolfgang Schauble'nin Yunanistan'ı DoÄŸu Almanya gibi gördüÄŸünü ve bu ülkenin kurtuluÅŸunun bütün mal varlığını özelleÅŸtirme yoluyla satmaktan geçtiÄŸini düÅŸündüÄŸünü ileri sürüyor. Hatırlarsanız DoÄŸu Almanya, Batı Almanya ile birleÅŸirken mal varlığının büyük kısmını "Batı Almanlara satmıştı. Tabii ÅŸimdi bu düÅŸünce, "Yunanistan ile Almanya arasında birleÅŸme mi olacak?" sorusunu akla getiriyor. Peki Yunanistan'a DoÄŸu Almanya modeli uygulandığında, Yunanlılar mal varlıklarını kime satacak? Para Almanlar'da. EÄŸer Almanlar bu planı Yunanistan'la birleÅŸme üzerine kuruyorsa, bu durumda göstermelik bir bağımsız Yunan devleti ortada kalacak demektir.

Ä°ÅŸte bu nedenle Almanlar, sürekli kemer sıkma önerisi yaparak Yunanistan'ı sıkıştırıyor olabilirler. Çünkü Almanlar, Yunanistan'a ve diÄŸer çevre ülkelere silah satarken hiç kemer sıkmaktan, tasarruftan bahsetmiyordu.

Gelelim AB'nin diÄŸer çevre ülkelerine... Ä°rlanda adeta finansal ölüm çemberine girmiÅŸ gözüküyor.
Kemer sıktıkça iÅŸsizlik çoÄŸalıyor. Ä°ÅŸsizlik artıkça borçlar geriye ödenemiyor. Rakamlar ürkütücü. Financial Times'a göre Ä°rlanda'da tasarruf oranı kemer sıkarak yüzde 17 oldu, bu oran 2007'de yüzde 12 seviyesindeydi. Tasarruflar arttıkça durum daha kötüye gidiyor.

Ä°rlanda Euro Bölgesi'ne girmeden önce hane halkı borçlarının milli gelire oranı yüzde 93'tü. Euro Bölgesi'ne katılımdan sonra, yüzde 220'ye yükseldi.

Kısacası, Euro Bölgesi'ne alınan Avrupa'nın çevre ülkeleri, Alman ve Fransız bankalarınca aşırı borçlandırıldı. Tabii bu süreçte notçu kuruluÅŸların bu ülkelere verdiÄŸi sahte üç A'lı, iki A'lı notlar da bu borçlanma musluklarının açılmasında önemli rol oynadı. Ama Eylül 2008'de Lehman Brothers'ın batışıyla, çevre ülkelerde yaÅŸanan bu lüks hayatı artık sürdürmek mümkün olamadı.

Gelelim ÅŸimdi ne olacağına... Amerikalı iktisatçıların, özellikle Paul Krugman'ın krizin büyüyerek aşılacağı önerilerine, Almanya yanaÅŸmadığı takdirde, Avrupa'da bazı devletler göstermelik hale gelebilir. Çünkü alacaklılar, alacaklarını bu ülkelerin mal varlıklarına el koyarak tahsil edecek. Böylece çevre ülkeler, Avrupa'nın zengin ülkelerinin Akdeniz ve Atlantik'teki sahilleri haline gelecek.

Anlayacağınız, DoÄŸu Almanya modeli iÅŸletilirse, çevre ülkeler için görünen son bu! BaÅŸka bir ÅŸey deÄŸil.

Sabah