Zenginler krizde uÄŸradıkları gelir kaybını çıkış yılında geri aldı. TÜÄ°K verilerine göre Türkiye'de en zenginlerin gelirden aldığı pay yüzde 46,7'ye çıkarken kaybeden orta ve orta üst sınıf oldu.
En zenginler kriz nedeniye uÄŸradığı gelir kaybını çıkış yılı 2011’de telafi etti. TürkiyeÄ°statistik Kurumu’nun (TÜÄ°K) dün açıkladığı verilere göre 2011 yılında en zengin ile en yoksul arasındaki gelir kaybı 8 kat olarak belirlendi. Geçen yıl ise en zenginlerin krizdeki kayıpları nedeniyle gelir farkı 8.5 kattan 8 kata gerilemiÅŸti. 2011’de ise en zenginler orta gelirlilerin kaybını kazanca çevirerek Türkiye’nin toplam gelirinden aldıkları payı yüzde 46,4’ten yüzde 46,7’ye çıkardı.
En yoksullar yine toplam gelirin yüzde 5,8’ine sahip olmakla yetinirken orta sınıfın gelirden aldığı pay yüzde 15,3’ten yüzde 15,2’ye geriledi. Orta sınıf üstü ise 0.2 puanlık gelir kaybıyla yüzde 21,7 pay aldı.
TÜÄ°K, Gelir ve YaÅŸam KoÅŸulları AraÅŸtırması 2011 verilerini açıkladı. Buna göre gelir dağılımı eÅŸitsizlik ölçütlerinden gini katsayısı 2011’de bir önceki yıla göre 0,002 puan artış ile 0,404 olarak tahmin edildi. En zengin yüzde 20’lik grup ile en yoksul yüzde 20’lik grubun toplam gelirden aldığı pay arasındaki fark 8 katta kaldı. Türkiye’de hanehalkı başına düÅŸen ortalama yıllık kullanılabilir gelir 24 bin 343 lira iken, ortalama yıllık eÅŸdeÄŸer hanehalkı kullanılabilir gelir ise 10 bin 774 lira oldu.
Yoksulluk en çok GüneydoÄŸu’da arttı
Ä°stanbul Bölgesi 14 bin 873 lira ile ortalama yıllık eÅŸdeÄŸer hanehalkı kullanılabilir geliri en yüksek olan bölge durumunda iken, bunu, 12 bin 924 lira ortalama gelir ile Ege Bölgesi izledi. En düÅŸük ortalamaya sahip bölge ise 5 bin 418 lira ile GüneydoÄŸuAnadolu Bölgesi oldu.
Yoksullar en çok GüneydoÄŸuAnadolu Bölgesi’nde artış gösterdi. 2010’da yüzde 11,5 olan yoksulluk oranı 2011’de yüzde 15,1’e yükseldi. Yoksul sayısı 1 yılda 291 bin kiÅŸi birden arttı.
Nüfusun % 16,1’Ä° yoksul
TÜÄ°K araÅŸtırmasına göre, kullanılabilir medyan gelirin yüzde 50’si dikkate alınarak belirlenen yoksulluk sınırına göre, nüfusun yüzde 16,1’i yoksulluk riski altında. Bu, 11 milyon 670 bin kiÅŸinin yoksul olduÄŸunu ortaya koyuyor. Kentsel yerlerde yoksulluk riski oranı yüzde 13,9 iken, kırsal yerlerde yüzde 15,7 oldu. 2010’da ise nüfusun yüzde 16,9’u yoksulluk riskindeydi. Sürekli yoksulluk riski altındakilerin oranı yüzde 18,5 oldu, oran 2010’da yüzde 18 idi. Yoksulluk riski altındakilerde iyileÅŸme yaÅŸanırken sürekli yoksulluk riski altındakilerde geçen yıla göre artış yaÅŸandı.
Vatandaşın derdİ beklenmedİk harcama
TÜÄ°K araÅŸtırmasına göre, kurumsal olmayan nüfusun, yüzde 59,6’sı kendilerine ait konutta oturuyor. Yüzde 41,6’sının konutunda “sızdıran çatı, nemli duvarlar, çürümüÅŸ pencere çerçevesi gibi” sorunlar söz konusu. Borç ödemeleri ise nüfusun yüzde 26,2’sinin hanesine çok yük getiriyor. Kurumsal olmayan nüfusun yüzde 86,5’i “evden uzakta bir haftalık tatili”, yüzde 67,6’sı “beklenmedik harcamalarını” ve yüzde 80,3’ü “yıpranmış ve eskimiÅŸ mobilyalarını yenileme ihtiyacını” ekonomik nedenlerle karşılayamıyor.
Åžebnem Turhan/Radikal