Ziraat Bankası’nda personelin yaşı ve hizmet süresi toplanıyor. Ä°kisinin toplamı personel için 84, yönetici için 90 rakamına ulaşıyorsa yollar ayrılıyor. Bu formüle göre, bu ay bitimine kadar 1.400 kiÅŸinin emekli edilmesi bekleniyor.
2011 yılından itibaren yeni bir deÄŸiÅŸim ve dönüÅŸüm projesi baÅŸlatan Ziraat Bankası, personelini gençleÅŸtirmek amacıyla aldığı “90 kararı” bankada huzursuzluk yarattı. Yönetim tarafından getirilen kurala göre, banka, personelin yaşını ve hizmet süresini topluyor, çıkan sonuç 90’ı bulursa, personel emekli ediliyor.
Yetkili görev grubundaki personel için, ulaşılan rakam 84 ise, sözkonusu personelle yollar ayrılıyor. Bu kararla bankadan Ocak ayı sonuna kadar 1.398 çalışanın ayrılacağı hesaplanıyor.
DönüÅŸüm projesi
Yeni yıla girildiÄŸi 1 Ocak 2013 tarihi itibariyle, çalışanlar arasında huzursuzluk yaÅŸanırken, yüzlerce çalışanın istemese de emekliliÄŸe hazırlandığı belirtiliyor. Banka yönetiminin söz konusu kararı “yeni deÄŸiÅŸim dönüÅŸüm projesi” kapsamında bankanın gençleÅŸtirilmesi amacıyla aldığı belirtiliyor.
Uygulamaya muhatap olan bazı banka çalışanları, banka yönetiminin yeni dönemde düÅŸük ücretli çalışanları istihdam etmek, yüksek maaÅŸlı kıdemli çalışanları bünyesinden çıkarmak istediÄŸi için bu yönteme baÅŸvurduklarını iddia ediyorlar.
90 ya da 84’ü bulursan
Ziraat Bankası yönetimi geçtiÄŸimiz yıl aldığı bir kararla, “iÅŸ sözleÅŸmesinin karşılıklı anlaÅŸma yoluyla sona erdirilmesi” anlamında bir sözleÅŸme hazırlayarak ilgili personele imzalattı.
Ä°kale sözleÅŸmesi 4857 sayılı Ä°ÅŸ Yasası’ndan ayrı olarak, Ziraat Bankası’nda yetkili grubunda görev yapan bankacılar için “yaÅŸ+hizmet süresi=84 yıl” hesabına uyanlar ile “yaÅŸ+ hizmet süresi=90 yıl” hesabına uyan yönetici banka çalışanlarına imzalattırılıyor.
2013 yılına girilmesiyle birlikte yüzlerce çalışan istemese de emekli olacak.
Dava şansı yok
Söz konusu sözleÅŸmeyle çalışanların herhangi bir dava açma hakkı da ortadan kaldırıldı. SözleÅŸmede yeralan hükümler ÅŸöyle:
“...iÅŸçinin bu ikale sözleÅŸmesi ile birlikte iÅŸ sözleÅŸmesinin sona ermesinden doÄŸan her türlü dava hakkının ortadan kalkacagını, iÅŸcinin iÅŸe iade talep etmeyecegini, aksi halde iÅŸ bu sözleÅŸme kapsamında yapılan ödemeleri iade etmek ile yükümlü olacagını hatırlatmış, iÅŸçi de bu koÅŸulları kabul ettiÄŸini belirterek iÅŸ bu sözleÅŸmeyi imzalamıştır.”
Aydın 17 yıl daha kalabilir
15 Temmuz 2011’de Ziraat Bankası Genel Müdürü olan Hüseyin Aydın, 1959 doÄŸumlu. Ziraat’teki formüle göre bankadaki 3 yıllık kıdemi yaşı ile toplanınca ortaya 57 rakamı çıkıyor. Bu demektir ki Aydın 17 yıla yakın bir süre daha bankada yönetici olarak kalabilir.
YaÅŸ ortalaması sektörde 35 Ziraat’de ise 39
Banka kaynakları gelişmeyi doğrulayarak şu bilgileri verdi:
“Ziraat Bankası’nın müÅŸterilerine sunduÄŸu hizmet kalitesini daha yukarıda konumlandırmak üzere baÅŸladığı Banka MüÅŸterisi Hizmet Modeli çalışmaları aralıksız devam ediyor. Çalışanların gelecek planlamalarına katkıda bulunmak amacıyla banka Haziran 2012 tarihi itibariyle “Yetkili” görev grubunda yaÅŸ ve hizmet yılı toplamı 84 ve üzeri olan çalışanları ile “Yönetici” görev grubunda yaÅŸ ve hizmet yılı toplamı 90 ve üzeri olan çalışanları ile mutabakata varmak suretiyle 2 Ocak 2013 tarihinden itibaren emekli olabilmelerine imkan tanıdı. Bu ÅŸekilde Ocak 2013 tarihinde emekli olacak çalışanlar normal maaÅŸ, ikramiye ve diÄŸer ödemelerini alacak, bankadan ayrılacağı tarihte ise kendilerine ilave iki brüt maaÅŸ tutarında ödeme yapılacak.
Uygulama sürekli
Uygulama ileriki dönemler için de süreklilik arz edecek. Uygulamanın objektif, adil ve sürdürülebilir olması esas alındı.
Çalışanlar için emekli olabilecekleri tarihi bugünden öngörebilme imkanı saÄŸlandı. Düzenleme her yılın Haziran ve Aralık aylarında olmak üzere yılda iki kez uygulanacak. Türk bankacılık sektöründe halen 30-35 aralığında bulunan yaÅŸ ortalaması Ziraat Bankası’nda 39. Uygulama ile bankadaki çalışan yaÅŸ ortalaması sektör ortalamasına yaklaÅŸmış olacak.”
Tek tesellileri 2 brüt maaÅŸ
Çalışanlar imzalatılan ‘Ä°kale SözleÅŸmesi’ne göre, emekli olan veya ayrılan banka çalışanlarına diÄŸer haklarının dışında 2 aylık brüt ücreti de banka tarafından ödeniyor. SözleÅŸmede ÅŸu ifadeler yer alıyor:
“Taraflar yasal kıdem tazminatı farkı, kullanmadıgı izin ücreti ve aÅŸağıda belirtilen makul yarar kapsamında sayılan ek ödemenin iÅŸçiye verilmesi koÅŸuluyla sözleÅŸmenin anlaÅŸma ile sona erdirilmesine mutabık kalmışlardır. Ä°kale sözleÅŸmesi yürürlüÄŸe girmeden önce iÅŸciye ayrıca bir bildirime gerek kalmaksızın ...tarihleri arasında bildirim süresi ve bildirim süresi içinde 8 saat (tam gün) iÅŸ arama izni kullandırılacaktır.
Ä°ÅŸ bu ikale sözleÅŸmesi neticesinde kıdem tazminatı farkı ve kullanmadıgı izin ücretinin yanı sıra, iÅŸcinin sözleÅŸmesinin sona ermesinde elde edecegi makul yarara karşılık olarak iÅŸveren iÅŸciye 2 aylık brüt ücretini daha ödemeyi taahhüt etmiÅŸ, iÅŸci ise sözleÅŸmenin iÅŸ kanununun /fesih ile ilgili hükümleri dışında, iÅŸ bu sözleÅŸme ile ikale vasıtasıyla sonlandığını kabul ederek iÅŸverenle uzlaÅŸmaya varmıştır.”
Gülümhan Gülten/Vatan