Dünyada çok ucuz olan parayı, Türkiye'ye çok pahalıya satana alkış tutanlara "faiz lobisi" diyoruz.
Bu lobi, haksız para kazananları desteklerken ve onlara güzellemeler yaparken bu arada kendisi de kolay para kazanıyor. Dünyada enflasyondan arındırılmış reel faizler negatif seyrederken, bunlar, Türkiye'de yüksek reel faizin olması gerektiÄŸini ileri sürüp haksız kazancı destekliyorlar.
Faiz lobisi, BaÅŸbakan ErdoÄŸan, "reel faizler sıfır olsun" dediÄŸinde, "ekonomi bilmiyor" diyerek kendi aralarında eÄŸleniyorlar. Ekranlara çıkıp, faizlerin piyasalarda serbestçe belirlendiÄŸini ileri sürüyorlar. Hatta ahbapçavuÅŸ iliÅŸkisiyle akademik unvan almış faiz lobisinin bazı elemanları faizin nasıl piyasada serbestçe belirlendiÄŸine iliÅŸkin makaleler yazıyorlar.
Oysa gerçek öyle deÄŸil! Dalgalı kur rejimi uygulayan bir ülkede reel faizlerin içeride ve dışarıda eÅŸit olması gerekiyor. Aksi takdirde döviz kuru dalgalanmadığından yüksek reel faiz veren ülkenin parası diÄŸer ülke para birimine göre sürekli deÄŸerleniyor. O zaman da o ülke rekabet gücünü kaybediyor. Ä°hracatı azalıyor, ithalatı artıyor.
Ama bizde ahbap-çavuÅŸ iliÅŸkisiyle akademik unvan almışların bunu bilmesi ve anlaması mümkün deÄŸil. Bunlar ancak gördüklerinde anlıyorlar. Anlamaları için de birilerinin yakalanması gerekiyordu. Nitekim sonunda o da oldu. ABD ve Avrupa'da düzenleyici kurumlar, aralarında anlaÅŸarak faizleri istedikleri seviyede tutan ve müÅŸterilerine yüksek fiyatlardan satan banka çetelerini yakaladı.
Åžimdi bizim faiz lobisinin ahbapçavuÅŸ akademisyenleri ne diyecekler bakalım derken, bunlardan hiç ses çıkmadı. Sanki dünya faiz skandalıyla sarsılmıyormuÅŸ gibi bunların hepsi sus pus oldu. Ortada yoklar.
Faiz manipülasyonu yaptığını kabul edip 453 milyon dolar ceza ödemeyi kabul eden Barclays bankasının Yönetim Kurulu BaÅŸkanı Marcus Agius dün istifa edeceÄŸini açıkladı. Dün bütün küresel basında manÅŸet olan bu haber bizim basında yer almadı.
Ä°ngiltere iktidarıyla muhalefetiyle bu skandala el koydu ama bizim lobiden tek bir yazı, tek bir söz yok. Niye? Çünkü iÅŸin ucu kendilerine de gelebilir. Çünkü manipüle edilen Londra bankalar arası faiz oranları (Libor), bizde de eÅŸik olarak alınıyor ve uluslararası piyasalarda toplam 800 trilyon dolarlık menkul kıymet ve borç sözleÅŸmesini etkiliyor, 350 trilyon dolarlık swap ve 10 trilyonluk dolarlık otomobil, konut borçlanmaları da bu toplamın içersinde sayılıyor. Kısaca tüketicinin hayatını, yapılan bu Libor manipülasyonu yakından ilgilendiriyor.
Gelelim son duruma... Faizleri manipule edip insanların cebinden haksız para alan Barclays bankasının ardından ÅŸimdi 20 banka daha soruÅŸturma geçiriyor. Tek tek hepsinin faizleri nasıl manipüle ettikleri ve bu iÅŸe nasıl karıştıkları ortaya çıkarılacak.
Hemen hatırlatalım, bizim faiz lobisi de geçen yıl faizlerin haksız biçimde yüksek tutulmasını saÄŸlayarak Türkiye Hazinesi'ne yaklaşık 14 milyar lira fazla faiz ödettirmiÅŸti.
Faiz lobisi, bu yıl başında " Türkiye batacak, borç bulamayacak, dolar 2.5 lira olacak" diye kampanya yaparak da faizleri yükseltti. Yine Hazine fazladan 5 milyar lira faiz ödedi.
Bakın... ABD, Ä°ngiltere faiz manipülasyonu yapanları yakaladı, tek tek hesap sormaya baÅŸladı. Peki bizde bu hesabı soracak yok mu?
Sabah