Derecelendirme kuruluÅŸları, Türkiye'de anonim ÅŸirket ÅŸeklinde kurulacak ve hisse senetlerinin tamamı nama yazılı olacak.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun (BDDK), ''Derecelendirme KuruluÅŸlarının Yetkilendirilmesine ve Faaliyetlerine Ä°liÅŸkin Esaslar Hakkında Yönetmelik''i, Resmi Gazete'nin bugünkü sayısında yayımlanarak yürürlüÄŸe girdi.
Yönetmelik, derecelendirme kuruluÅŸlarının yetkilendirilmesine, yetkilerinin geçici veya sürekli olarak kaldırılmasına ve faaliyetleri ile derecelendirme faaliyetleri kapsamında yapılacak mesleki sorumluluk sigortasına iliÅŸkin, usul ve esaslar düzenlendi.
YönetmeliÄŸe göre, yetkilendirilecek derecelendirme kuruluÅŸlarının, esas sözleÅŸmelerinde sadece derecelendirme faaliyetinde bulunacaklarına iliÅŸkin ibare ve ticaret unvanlarında ''derecelendirme'' ibaresi bulunacak.
Derecelendirme kuruluÅŸları, derecelendirme faaliyetini gerçekleÅŸtirebilecek ölçüde yönetim yapısına, yeterli sayı ve nitelikte derecelendirme uzmanına, BDDK tarafından talep edilebilecek bilgi ve belgeleri istenen formatta oluÅŸturabilecek ve derecelendirme uzmanlarının derecelendirme faaliyetlerini gerçekleÅŸtirmesine de yardımcı olabilecek yeterli düzeyde ve esneklikte bilgi sistemleri altyapısına, iletiÅŸim kanallarına, belge ve kayıt düzenine sahip olacak.
Söz konusu kuruluÅŸlar, verecekleri hizmetlerden veya tanıdıkları derecelendirme notlarından doÄŸabilecek zararları karşılamak amacıyla mesleki sorumluluk sigortası yaptıracaklarını taahhüt edecek. Yetkilendirilmek istediÄŸi ana veya alt varlık kategorisi bazında, kendisinin yurt içinde veya yurt dışında derecelendirme faaliyetinde bulunma yetkisinin iptal edilmemiÅŸ olması gerekecek.
Ortaklarının, yönetim kurulu baÅŸkan ve üyelerinin, yöneticilerinin, denetçilerinin ve derecelendirme komitesi üyelerinin derecelendirme faaliyeti sırasında bağımsızlıklarının ortadan kalkması durumunda müÅŸteriye verilen derecelendirme hizmetinden çekileceÄŸini taahhüt etmesi ÅŸart olacak.
DERECELENDÄ°RME KURULUÅžUNUN ORTAKLARI, ÜYELERÄ° VE UZMANLARINDA ARANAN ÅžARTLAR
Yetkilendirilecek derecelendirme kuruluÅŸunun ortaklarının kalite güvencesi sisteminden sorumlu yönetim kurulu üyeleri, derecelendirme komitesi üyeleri ve derecelendirme uzmanlarının baÅŸka bir derecelendirme, bağımsız denetim veya deÄŸerleme kuruluÅŸunda ortaklığının bulunmaması, yönetim kurulu baÅŸkanı ya da üyesi, denetçi, yönetici olmaması, derecelendirme komitesi üyesi veya derecelendirme uzmanı, bağımsız denetçi ya da deÄŸerleme uzmanı unvanı altında çalışmaması zorunlu olacak.
Ayrıca, anılan kiÅŸilerde yurt içinde veya yurt dışında bağımsız denetim, deÄŸerleme veya derecelendirme yapma yetkisi iptal edilmiÅŸ kuruluÅŸlarda yetki iptaline neden olan faaliyetlerde sorumluluklarının tespit edilmemiÅŸ olması, derecelendirme faaliyeti ile yönetmelikte yapılmasına izin verilen diÄŸer faaliyetler dışında ticari faaliyetinin bulunmaması ÅŸartı aranacak.
Yönetmelik ile her bir ana varlık kategorisi için kullanılan derecelendirme metodolojilerinin birbirinden farklı olması zorunluluÄŸu getirildi. Ancak, yetkilendirilecek derecelendirme kuruluÅŸları aynı ana varlık kategorisi içerisindeki her bir alt varlık kategorisi için ayrı ayrı derecelendirme metodolojisi veya birkaç alt varlık kategorisi veya tüm alt varlık kategorileri için ortak bir derecelendirme metodolojisi oluÅŸturabilecek.
Kısa vadeli derecelendirme notları hariç olmak üzere, bankalar tarafından sermaye yeterliliÄŸi oranının hesaplanmasında kullanılacak olan derecelendirme notlarının, notun verildiÄŸi tarihten itibaren asgari bir yıllık zaman dilimi için müÅŸterinin kredi deÄŸerliliÄŸini temsil etmesi ÅŸartı aranacak.
Yetkilendirilmek isteyen derecelendirme kuruluşları, ana ve/veya alt varlık kategorileri bazında yetkilendirilmek istedikleri kategorilerin belirtildiği bir yazı ile Kuruma başvuracak.
Derecelendirme kuruluÅŸlarının öngörülen derecelendirme uygulamaları kapsamında bir derecelendirme faaliyetinde bulunabilmesi için derecelendirme talebinde bulunan müÅŸteri ile yazılı bir sözleÅŸme yapmaları zorunlu olacak. Bu zorunluluk, talep edilmemiÅŸ derecelendirmeler için aranmayacak.
KuruluÅŸun ortakları, yönetim kurulu baÅŸkan ve üyeleri, denetçileri, yöneticileri ile derecelendirme komitesi üyeleri ve derecelendirme uzmanları, derecelendirme faaliyetleri sırasında öÄŸrendikleri, yönetmelik uyarınca kamuoyuna açıklanması zorunlu olan bilgiler hariç olmak üzere, bankalar ile bankaların müÅŸterilerine ait sırları ve diÄŸer müÅŸterileri ile yapacakları derecelendirme sözleÅŸmelerinde kararlaÅŸtırılacak sır kapsamındaki bilgileri açıklayamayacak, kendilerinin veya üçüncü kiÅŸilerin menfaatlerine kullanamayacak.
YETKÄ°NÄ°N SÜREKLÄ° VE GEÇÄ°CÄ° Ä°PTALÄ°
Yetkili derecelendirme kuruluÅŸunun ortaklarının, yönetim kurulu baÅŸkan ve üyelerinin, denetçilerinin, yöneticilerinin ve derecelendirme komitesi üyelerinin bağımsızlıklarının ortadan kalkmasına karşın yetkili kuruluÅŸun derecelendirme hizmetinden çekilmemesi veya derecelendirme uzmanlarının bağımsızlıklarının ortadan kalkmasına karşın müÅŸterinin derecelendirme notunun verilmesi sürecinde yer aldıklarının tespit edilmesi, kesintisiz olarak iki hesap dönemi itibarıyla yetkilendirildiÄŸi varlık kategorisi bazında derecelendirme faaliyetinde bulunulmaması, birden fazla olmak üzere yaptırılması zorunlu olan mesleki sorumluluk sigortasının yaptırılamaması, kasıtlı olarak eksik, hatalı, yanıltıcı bilgiler kullanılarak gerçeÄŸe aykırı derecelendirme notu verilmesi kuruluÅŸun yetkisinin sürekli olarak iptal edilmesine neden olacak.
Kurumca istenen bilgi ve belgelerin kasten zamanında, tam ve doÄŸru olarak verilmemesi, oluÅŸturulması zorunlu olan kalite güvencesi sisteminde eksiklikler bulunması, derecelendirme komitesinde Kuruma bildirilenler dışında kiÅŸilerin yer alması, kurum tarafından uyarı konusu yapılan hususların tekrar edilmesi ya da bir hesap dönemi içerisinde bir defadan fazla yerine getirilmemesi de yetkinin geçici olarak iptal edilmesine gerekçe oluÅŸturacak.
