Yatırımcıların 'kamu varlıklarının gelirlerine ortaklık edildiÄŸi sistem' olan sukuk ile ilgili düzenlenme BaÅŸbakanlık'a gönderildi. Düzenlemeyle kamuya ait bina, arsa, otoyol, köprü ve baraj gibi gayrimenkuller için kira sertifikaları çıkarılarak satışa sunulacak. Gayrimenkullerin kâğıt üzerindeki sahibi yatırımcılar olurken, kamu kuruluÅŸları kaldıkları bina için kira ödeyecek.
Ekonomi yönetiminin uzun süredir üzerinde çalıştığı kira sertifikalarına (sukuk) iliÅŸkin çalışması büyük ölçüde tamamlandı. Hazine MüsteÅŸarlığı ve Maliye Bakanlığı'nın uzun süredir üzerinde durduÄŸu çalışma son ÅŸeklinin verilmesi amacıyla BaÅŸbakanlık'a gönderildi. Sürecin tamamlanmasıyla birlikte özel sektörün ardından kamu da kira sertifikası çıkarabilecek. Hazine yönetimi tarafından hazırlanan taslaÄŸa göre kamu kendi binasında kiracı olacak.
ÖrneÄŸin Çevre ve Åžehircilik Bakanlığı'nın binası için 500 milyon liralık deÄŸer belirlenmesi halinde, bu miktarda kira sertifikası çıkarılacak. Binaların kâğıt üzerindeki sahibi yatırımcılar olurken, kamu kuruluÅŸları kira ödeyecek. Belirlenen sürenin ardından geri alma taahhüdüyle satılan bina yeniden kamuya geçecek. Bina, arsa, otoyol, köprü ve baraj gibi gayrimenkuller karşılığında çıkarılacak kira sertifikaları Körfez ve Asya ülkeleri baÅŸta olmak üzere satışa sunulacak. Kira sertifikasının 5, 7 ve 10 yıl olarak çıkarılmasının planlandığını belirten üst düzey bir ekonomi yetkilisi, yasal altyapının kısa sürede tamamlanacağını söyledi.
Faize duyarlı kesim için alternatif yatırım araçları oluÅŸturulacak. Kira sertifikasında Hazine icara sukukunu ön planda tutuyor. Sukuk-u icara, temel anlamıyla 'kamu varlıklarının gelirlerine ortaklık edilecek sistem' olarak tarif ediliyor. Kira sertifikası ile öncelikli olarak kamu kuruluÅŸları ve varlıkları 'geri alma' taahhüdüyle satılıyor.
Binaların kağıt üzerindeki sahibi yatırımcılar olurken, kamu kuruluÅŸları kira ödeyecek. Belirlenen sürenin ardından geri alma taahhüdüyle satılan bina yeniden kamuya geçecek. BaÅŸbakanlık'a gönderilen kira sertifikalarına iliÅŸkin taslak dört yıl önce de gündeme getirilmiÅŸti. 2008 yılındaki çalışmada iÅŸlemleri yürütmek için Hazine MüsteÅŸarlığı'na baÄŸlı olarak çalışacak Kamu Varlıkları Yönetimi AÅž adında bir ÅŸirket kurulması planlanıyordu. Personel sayısı 5'i geçmeyecek olan bu ÅŸirket kamu taşınmazlarının kira iÅŸlemlerini takip edecekti. 2008'de hazırlanan çalışmada CumhurbaÅŸkanlığı, TBMM, Milli Savunma Bakanlığı, Milli Ä°stihbarat TeÅŸkilatı ve yüksek yargı organlarına tahsisli arsa, arazi yapı ve tesisler bu kapsam dışında tutulmuÅŸtu.
Bireysel emekliliÄŸe nakit desteÄŸi
Kira sertifikaları ile birlikte ekonomi yönetiminin Bireysel Emeklilik Sistemi'ne (BES) yönelik destekleri içeren paketi de BaÅŸbakanlık'a gönderildi. Sisteme yönelik teÅŸviklerin temelinde nakit desteÄŸi yer alıyor. Bireysel emeklilik sistemine dahil olan kiÅŸi, devletin yüzde 20'lik vergi teÅŸvikini doÄŸrudan nakit olarak alabilecek.
BES'e üye olduÄŸunda ne kadarlık vergi teÅŸviki aldığını anında hesabında görebilecek. Sistemi geliÅŸtirmeye yönelik ikinci adım ise hem iÅŸveren hem de devlet eliyle prim ödemelerinin desteklenmesi. Ä°ÅŸveren, çalıştırdığı iÅŸçinin bireysel emeklilikten faydalanabilmesi için priminin bir kısmını karşılayacak. Ä°ÅŸverene de devletin, bunun karşılığında vergisel destekte bulunması gündemde. Tasarrufların deÄŸerlendirilmesi ve özel emeklilik imkânının saÄŸlanması amacıyla uygulanan BES'ten faydalananların sayısı 2,5 milyonu aÅŸarken, sistemin büyüklüÄŸü de 15 milyar lirayı buldu. Ercan Baysal/Zaman