Merkez Bankası, önümüzdeki dönemde temel enflasyon göstergelerinin aÅŸağı yönlü bir seyir izleyeceÄŸinin tahmin edildiÄŸini bildirdi.
Merkez Bankası'nın Ocak ayına iliÅŸkin ''Fiyat GeliÅŸmeleri'' deÄŸerlendirmesinde, Ocak ayında tüketici fiyatlarının yüzde 0,56 oranında arttığı ve yıllık enflasyonun yüzde 10,61'e yükseldiÄŸi hatırlatıldı.
Döviz kuru hareketlerinin temel mal fiyatları üzerindeki gecikmeli yansımaları devam ederken, hizmet fiyatlarının genelde ılımlı seyrini koruduÄŸuna iÅŸaret edilerek, ''Önümüzdeki dönemde temel enflasyon göstergelerinin aÅŸağı yönlü bir seyir izleyeceÄŸi tahmin edilmektedir'' denildi.
Ocak döneminde enerji, iÅŸlenmemiÅŸ gıda, alkollü içecekler ve tütün ürünleri ile altını dışlayan ÖKTG-H endeksinin yıllık artış oranının yüzde 8,76'ya, bu endeksten iÅŸlenmiÅŸ gıda ürünleri çıkarılarak elde edilen ÖKTG-I göstergesinin yıllık artış oranının ise yüzde 8,42'ye yükseldiÄŸi belirtildi.
Hizmet fiyatlarının Ocak ayında yüzde 0,94 oranında arttığı ve yıllık enflasyonun sınırlı bir oranda yükselerek yüzde 6,33 olduÄŸu ifade edilerek, bu geliÅŸmede, ÅŸehir içi ulaşım hizmetleri fiyatlarına baÄŸlı olarak yükselen (yüzde 1,74) ulaÅŸtırma hizmetleri fiyatlarının belirleyici olduÄŸu kaydedildi.
Bu dönemde lokanta ve oteller ile kira kalemlerinde yıllık enflasyonun önceki aya kıyasla belirgin bir deÄŸiÅŸim göstermediÄŸi, haberleÅŸme hizmetlerinde ise fiyatların önceki yıl seviyesinin de altına gerilediÄŸine iÅŸaret edildi.
Yemek ve ulaÅŸtırma hariç hizmet grubunda yıllık enflasyon yüzde 4,89'a gerilerken, mevsimsellikten arındırılmış hizmet fiyatları ile yayılım endeksinin, hizmet fiyatlarının ana eÄŸiliminde ılımlı görünümün sürdüÄŸüne iÅŸaret ettiÄŸi bildirildi.
Temel mal grubu fiyatlarının yıllık artış oranının bir önceki aya kıyasla 0,61 puan artarak, yüzde 10,70 seviyesine yükseldiÄŸi, döviz kuru geliÅŸmelerinin temel mal fiyatları üzerindeki gecikmeli etkilerinin bu dönemde özellikle dayanıklı tüketim malları fiyatları kanalıyla devam ettiÄŸi bildirildi.
Söz konusu fiyatların Ocak ayında yüzde 1,58 oranında artarken, bu artışa en belirgin katkının; sırasıyla yüzde 3,27 ve 1,82 oranlarında artan mobilya ve otomobil fiyatlarından geldiÄŸi ifade edildi.
Yıllık enflasyonun giyim grubunda düÅŸüÅŸ kaydettiÄŸi, giyim ve dayanıklı tüketim dışında kalan mallarda ise hız kesmekle birlikte yükseliÅŸini sürdürdüÄŸü belirtildi.
Su tarifeleri ve akaryakıt fiyatları
Merkez Bankası deÄŸerlendirmesinde, Ocak ayında enerji fiyatlarının, alt grupların tümünde kaydedilen artışlarla yüzde 2,19 oranında yükseldiÄŸine iÅŸaret edildi. Söz konusu artışta, yüzde 3,77 ile yüksek bir oranda artan su tarifeleri ile uluslararası petrol fiyat geliÅŸmeleri paralelinde yüzde 2,66 oranında yükselen akaryakıt fiyatlarının belirleyici olduÄŸu vurgulandı.
Benzer ÅŸekilde bu dönemde, elektrik fiyatlarının yüzde 1,02, katı yakıt fiyatlarının ise yüzde 2,86 oranında yükseldiÄŸi, sonuçta enerji grubu yıllık enflasyonunun 1,26 puan artarak yüzde 11,62 olduÄŸu anımsatıldı.
Gıda ve alkolsüz içecekler grubu fiyatlarının da Ocak ayında yüzde 1,13 oranında arttığı ve grup yıllık enflasyonunun 0,54 puan azalarak yüzde 11,67 olduÄŸu belirtilerek, ÅŸöyle denildi:
''Ä°ÅŸlenmemiÅŸ gıda fiyatları son üç aydaki belirgin yükseliÅŸ sonrasında bu ayda ılımlı bir seyir izlemiÅŸtir. Bu geliÅŸmede, taze meyve sebze fiyatlarının geçmiÅŸ yıllar ortalamasına kıyasla daha düÅŸük bir oranda artmasına ek olarak kırmızı et fiyatlarındaki gerileme belirleyici olmuÅŸtur. Böylelikle, iÅŸlenmemiÅŸ gıda grubu yıllık enflasyonu yüzde 13,92 seviyesine gerilemiÅŸtir.
Ocak ayında iÅŸlenmiÅŸ gıda fiyatları yüzde 1,06 oranında yükselirken, bu artışın alt gruplar geneline yayıldığı gözlenmiÅŸtir. Bu dönemde ekmek ve tahıl grubu fiyatlarında hızlanma gözlenirken, peynir ve diÄŸer süt ürünleri ile katı-sıvı yaÄŸ fiyatlarının artış eÄŸilimlerindeki azalma sürmüÅŸtür. Benzer ÅŸekilde, iÅŸlenmiÅŸ et ürünleri ve alkolsüz içecekler kalemlerinin de fiyat artış oranları azalmıştır. Bu geliÅŸmeler sonucunda, iÅŸlenmiÅŸ gıda grubu yıllık enflasyonu bir miktar gerileyerek yüzde 9,66 olmuÅŸtur.''
Üretici fiyatları
Merkez Bankası'nın deÄŸerlendirmesinde, Ocak ayında üretici fiyatlarının yüzde 0,38 oranında yükseldiÄŸi ve yıllık enflasyonun yüzde 11,13'e gerilediÄŸi hatırlatılarak, tarım fiyatlarının iÅŸlenmemiÅŸ gıda fiyatlarına da yansıyan bir ÅŸekilde görece ılımlı bir artış kaydettiÄŸi vurgulandı.
Bu dönemde, canlı hayvan ve hayvansal ürünler grubunda yıllık enflasyonun gerilemeye devam ettiÄŸi, diÄŸer taraftan imalat sanayine girdi oluÅŸturan tarım ürünlerinden ayçiçeÄŸi fiyatlarındaki artışın (yüzde 0,47) hız keserek sürdüÄŸü, buÄŸday ve pamuk fiyatlarının ise sırasıyla yüzde 0,36 ve 3,91 oranlarında gerilediÄŸi ifade edildi.
Ä°malat sanayi fiyatlarının bu dönemde yüzde 0,11 oranında arttığı ve yıllık enflasyonun yüzde 12,08'e gerilediÄŸi, petrol ürünleri imalat fiyatlarının uluslararası fiyat geliÅŸmelerine baÄŸlı olarak yüzde 2,98 oranında yükseldiÄŸi, ana metal fiyatlarındaki artışın (yüzde 0,51) ise sınırlı olduÄŸu kaydedildi.
Petrol ve ana metal grupları dışlandığında ise imalat sanayi fiyatlarının bir önceki aya kıyasla deÄŸiÅŸmediÄŸi ve grup yıllık enflasyonunun 1,78 puanlık azalışla yüzde 10,60 seviyesine gerilediÄŸinin gözlendiÄŸi belirtildi.
DeÄŸerlendirmede, MIGS sınıflamasına göre incelendiÄŸinde, ara ve dayanıksız tüketim malları imalat fiyatlarının azaldığı, sermaye ve dayanıklı tüketim malları imalat fiyatlarının ise yükseldiÄŸinin gözlendiÄŸi ifade edildi. Ara malları fiyatlarının tekstil imalatı; dayanıksız tüketim malları fiyatlarının ise giyim eÅŸyası imalatı fiyatlarındaki azalışlara baÄŸlı olarak sırasıyla yüzde 0,16 ve 0,27 oranlarında gerilediÄŸi kaydedildi.
Sermaye malları imalatında fiyatları motorlu taşıtlar artırdı
Sermaye malları imalat fiyatlarındaki yüzde 0,38 oranındaki artışa en büyük katkıyı motorlu taşıtlar kaleminin saÄŸladığı ifade edilen deÄŸerlendirmede, mobilya ve ev aletleri imalat fiyatlarındaki artışlarla bu dönemde dayanıklı tüketim malları üretici fiyatlarının yüzde 0,85 oranında arttığı belirtildi ve ''Özetle, imalat sanayi kaynaklı fiyat baskılarının son üç aylık dönemde önemli ölçüde yavaÅŸladığı gözlenmiÅŸtir'' denildi.
