Ä°stanbul Altın Rafinerisi AÅž ve Gramaltın AÅž Yönetim Kurulu BaÅŸkanı Özcan Halaç, yastık altındaki altının ekonomiye kazandırılması çalışmaları kapsamında ÅŸu ana kadar yaklaşık 1,3 ton altının yastık altından çıktığını belirterek,”BaÅŸlangıç için iyi. YavaÅŸ yavaÅŸ artacaktır” dedi.
Halaç, yaptığı açıklamada, Merkez Bankasının altını munzam karşılık olarak kabul etmesi ve BaÅŸbakan Yardımcısı Ali Babacan'ın da yastık altındaki altının ekonomiye kazandırılması için çalıştığını açıklamasından sonra, bankaların altına yoÄŸun ilgi duymaya baÅŸladıklarını hatırlattı.
Türkiye'de tahminlere göre 250-300 milyar dolar deÄŸerinde altının yastık altında yattığını, bu zenginliÄŸin yastık altında durmasının ekonomiye bir faydasının olmadığını dile getiren Halaç, “Bu altınların yastık altından çıkarılıp ekonomiye kazandırılması lazım. Bu nedenle rafinerinin üretmiÅŸ olduÄŸu gram altını bankalarda mevduat olarak kabul edilir hale getirdik. VatandaÅŸ altın aldığı zaman yastık altında tutmayacak da bankaya yatıracak. Banka da onu iÅŸletecek ve vatandaÅŸa kar payı, yada faiz ödeyecek” dedi.
Halaç, Türk halkının elinde bol miktarda takı, ziynet olduÄŸu için bankalarla görüÅŸmelerde halktan hurda toplamanın yolunu da açtıklarını, ÅŸu anda vatandaÅŸlardan bu yönden altın toplama giriÅŸimi de baÅŸlattıklarını belirterek ÅŸu bilgileri verdi:
“Güzel de gidiyor. VatandaÅŸlar bilgilendirilerek, ikna edilerek bir ÅŸekilde altınlar bankaya mevduat olarak geliyor. Bankalar da kar payı,faiz veriyor. Hem yastık altındaki hiçbir ÅŸekilde kullanılmayan altın çıkıyor, hem vatandaÅŸa bir getiri saÄŸlanıyor, hem de bankalar bu altını kullanıyor deÄŸerlendiriyor. Çok büyük bir artışı oldu. Kuveyt Türk ile yaptığımız çalışmalar sonucunda ÅŸu ana kadar yaklaşık 1.3 ton altın yastık altından çıktı. Türkiye'de 5 bin ton altının yastık altında olduÄŸunu tahmin ediyoruz. Tabii 1.3 ton bunun yanından hiçbir ÅŸey deÄŸil ama baÅŸlangıç için iyi. Bank Asya ile de bu konuda çalışma yapıyoruz. Ve Denizbank ile de en kısa zamanda baÅŸlıyoruz. VatandaÅŸlardan altın alırken 24 ayar külçe gram altın alsınlar ki bankaya rahatlıkla yatırsınlar. Bankalar aracılığıyla külçe altın alım ve satım iÅŸlemleri olacak.”
Halaç, vatandaÅŸ bankaya 100 gram altın yatırdığında, bir sene sonra bankaya göre deÄŸiÅŸen ama ortalama olarak 102 gram olacağını ifade ederek, “Bu evde çoÄŸalmıyor. Ama bankada çoÄŸalıyor. Biz dünyada ilk defa bunun önünü açtık” dedi.
Dünyada ilk defa ATM'lerden altın verme iÅŸine Kuveyt Türk Bankası ile baÅŸladıklarını, Denizbank ile de ATM'lerden gram altın satımına baÅŸlayacaklarını
ifade eden Halaç, yakında bu sayının artacağını söyledi.
Halaç, ÅŸunları kaydetti:
“Munzam oranlarının artırılması bankalara güzel bir fırsat sunuyor. Tahminim 3-5 sene sonra altın, dolar ve avro gibi aramızda dolaÅŸacak. Ceplerimizde belki altın sertifikaları olacak. Altın sertifikaları belki çek yerine geçecek. Belki ticarette dönecek, vadeleÅŸme altın sertifikasıyla olacak. Neyin ne getireceÄŸini bilemeyiz. VatandaÅŸ bir kilo altın sertifikası alarak çek senet niyetine, teminat olarak kullanabilir.”
“Yastık altındaki altın yenilenecek”
Halaç, kuyumcuların “bizim iÅŸimizi yapıyorlar” yönündeki yanlış algılamasını da çözdüklerini, kendilerinin altını alıp satmadıklarını, sadece altının yerinin deÄŸiÅŸtiÄŸini, yastık altından çıkıp banka kasasına girdiÄŸini söyledi.
Ä°leride vatandaşın tekrar takı aldığı zaman bankadan külçe altınını alıp gidip kuyumcudan rahatlıkla altınını alacağını ifade eden Halaç, “Aslında bir nebze yastık altındaki altının yenilenmesi gibi birÅŸey. Kuyumcunun iÅŸi daha da artacaktır” dedi.
“Altın ithalatı azalacak”
Halaç, hurda altının piyasaya çıkmasıyla yurt dışından altın ithalatının da azalacağını belirterek, ÅŸu bilgileri verdi:
“Biz sürekli altın ithal eden bir ülkeyiz. Son 22 yılın ortalaması senede 144 ton altın ithal ediyoruz. Åžu anda madenlerimizden çıkan altın senede 25 ton civarı. Haliyle yastık altından altınlar çıkınca, bunun da önüne geçmiÅŸ olacağız. Muhtemelen bankalar bunu piyasaya kullandıracaktır ve hatta ihraç etme yönüne doÄŸru da gidecektir. Biz bu altınları zamanında ithal ettik ve döviz verdik. Åžimdi eÄŸer tekrar yastık altından çıkarıp ihracata baÅŸlarsak, dış ticaret açığına da olumlu yönde etkisi olacaktır.”
“Devletten teÅŸvik beklentisi”
Halaç, yastık altındaki altının çıkarılması için devlet tarafından teÅŸvik görmek istediklerini de belirterek, ÅŸunları kaydetti:
“Munzam karşılıklar artırılsın, bankalar aynı dolar ya da TL gibi altın EFT'si yapsınlar. Altın kredisindeki stopaj kaldırılsın. Vatandaşın bankaya olan güvensizliÄŸini ortadan kaldırmak için ÅŸu anda TMSF tarafından bankadaki mevduatlara tanınan 50 bin TL'lik sigorta oranı yastık altından gelen fiziki altın için 100-150 bin lira olsun.
EÄŸer bu orana çıkarsa vatandaÅŸ daha çok güvenerek bu yatırımı yapacak ve yastık altından çıkarıp bankaya koyacaktır. Åžu anda bankaların emanet kasaları eminim ki altın dolu. EÄŸer bu saÄŸlanırsa emanet kasadan çıkıp bankada hesaba girecek. VatandaÅŸ sigortasız bir ÅŸekilde emanet
kasada tutacağına, sigortalı bir ÅŸekilde banka hesabında tutar.”
Halaç, bu uygulamanın altın fiyatlarına etkisinin olmayacağını, içerde altın toplanacağı için artık ithalat için altına para vermeyeceklerini kaydetti.
“VatandaÅŸ 24 ayar gram altın alsın”
Ä°stanbul Altın Rafinerisi olarak ürettikleri 24 ayar külçelerin bankada, borsada, uluslararası arenada geçerli olduÄŸunu, rahatlıkla para olarak da kullanılabildiÄŸini belirterek, “O yüzden biz vatandaşı 24 ayara yönlendirmeye çalışıyoruz. Alım satımda en minimum kayıp 24 ayar altındır” dedi.
Halaç, zamanla altının para gibi her yerde kullanılır hale geleceÄŸini, altın havale, piyasaya kredi verme, altını teminat sayılması gibi uygulamaların olacağını söyledi.