Türk firmaları, Türkiye’nin keÅŸif uçağını uluslararası sularda düÅŸürerek tüm dünyanın tepkisini çeken Suriye yönetimini, ‘tahkim davası’ yaÄŸmuruna tutmaya hazırlanıyor. Tahkim davaları, Suriye’de iÅŸ üstlenen firmalar tarafından açılacak.
Suriye aleyhine açılacak tazminat talepli davaların en az 1 milyar dolar olacağı tahmin ediliyor. Türk firmalarının Suriye aleyhinde tazminat davası açmasına iliÅŸkin karar, Esad yönetiminin Türk firmalarına, ‘teminatları yakma’, ‘hesaplarını dondurma’ gibi baskı uygulaması üzerine alındı. Ekonomi Bakanlığı bünyesinde oluÅŸturulan Suriye Masası’na, bugüne kadar 136 firma zarara uÄŸradığını belirterek, baÅŸvuruda bulundu.
Ekonomi Bakanlığı ise Türk firmalarına, Suriye yönetiminin uygulamalarından dolayı uÄŸradıkları zararlar için, ‘tahkime gidin’ tavsiyesinde bulundu. Bakanlığın bu uyarısının ardından, firmaların uÄŸradıkları zararları tazmini için tahkim davası süreci baÅŸlattıkları kaydedildi. Firmaların isteyecekleri tazminat tutarları, hesaplamaların ardında netleÅŸecek.
En az 1 milyar dolar olur
Türk firmalarının Suriye’de yaklaşık 1 milyar dolarlık iÅŸ üstlendiÄŸi dikkate alındığında, tahkim davalarının boyutunun en az 1 milyar dolar olacağı tahmin ediliyor. Tahkim davaları Dünya Bankası’nın uluslararası uyuÅŸmazlıkları çözüm merkezinde açılacak. Merkezi Güney Kıbrıs’ta bulunan Libananco ÅŸirketinin Türkiye aleyhine açtığı tahkim davası da aynı merkezde açılmıştı.
Ekonomi Bakanlığı kaynakları, tahkim davalarının, Türk firmalarının bu ülkedeki haklarının tescillenmesi açısından da büyük önem taşıdığına dikkat çektiler.
Suriye Merkez Bankası’nın kasasında para suyunu çekti
Yaklaşık 16 aydır sivil halka baskı uygulayan Suriye Lideri BeÅŸar Esad, ülkesini ekonomik krizin eÅŸiÄŸine getirdi. Suriye Merkez Bankası’nın döviz rezervleri, iç savaşın yaÅŸandığı dönemde yüzde 50 oranında azalarak 20 milyar dolardan 10 milyar doların altına düÅŸtü.
Bankanın döviz rezervlerinin üç ay içinde tamamen eriyeceÄŸi tahmin ediliyor. Türkiye’nin, Avrupa ülkeleri ve Arap BirliÄŸi’nin, Suriye’ye yönelik aldığı ambargo kararları, Esad yönetimini ekonomik açıdan da köÅŸeye sıkıştırdı.
Ekonomi yönetimine Suriye ekonomisinin son durumuna yönelik sunulan raporlarda, ülkenin büyük bir döviz krizi ile karşı karşıya olduÄŸu vurgulandı. Suriye yönetiminin hesapların dondurulması nedeniyle döviz bulmakta zorluk çektiÄŸi kaydedilen raporda, Rus ve Ä°ran bankalarından küçük miktarlarda para transferlerinin yapıldığı ve bu transferlerle ülkenin yükümlülüklerini yerine getirmeye çalıştığı kaydedildi. Ä°ki üç ay içinde ise Esad yönetiminin askerler baÅŸta olmak üzere kamu görevlilerinin maaÅŸlarını ödeyemez hale geleceÄŸi, bunun da Esad yönetimine yönelik muhalefetin daha da güçlenmesine yol açacağı kaydedildi.
Elektrik ihracatı da masada
Türkiye’nin keÅŸif uçağını uluslararası sularda düÅŸüren Suriye’ye yönelik yeni ekonomik, siyasi yaptırımlar alınması gündemde. Ankara kulislerinde, Suriye’ye yönelik alınacak tedbirler arasında, Suriye’ye yönelik elektrik ihracatının durdurulması yer alıyor.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız da Suriye’ye elektrik ihracatının durdurulması konusunda, hükümetin ve BaÅŸbakan’ın direktifleri doÄŸrultusunda hareket edileceÄŸini belirterek, “Suriye’ye yapılan elektrik enerjisi ihracatında teknik bir sorun yok. Ancak durum teknik olmaktan çıktı” dedi. Öte yandan, EPDK geçen hafta, Suriye halkının karanlıkta kalmaması için, AKSA’ya elektrik ihracatı için 3 ay ek süre verilmesine karar vermiÅŸti.
Hüseyin Özay/Star
