Bülent Ekimci/Para Dergisi
KKTC’de ev alacak TC vatandaÅŸları için güvenlik soruÅŸturması zorunluluÄŸu kaldırıldı. Artık yavru vatanda satın aldığınız gayrimenkulün tapusunu 2-3 ay içinde alabiliyorsunuz. Yabancıların talebindeki düÅŸüÅŸ nedeniyle fiyatlar da daha cazip...
KKTC Bakanlar Kurulu, ilgili yasada deÄŸiÅŸiklik yaparak Kuzey Kıbrıs’ta taşınmaz almak isteyen TC vatandaÅŸlarını ÅŸahsi araÅŸtırmadan muaf tuttu. Kıbrıs’ta daha önce ev, villa veya arazi almak isteyen Türk vatandaÅŸları izin almak için 12 ile 18 ay beklemek zorunda kalıyordu. Bakanlar Kurulu’nun aldığı kararla bu süre 2-3 aya kadar inmiÅŸ oldu.
KKTC yasalarına göre, Kıbrıs vatandaşı olmayan özel veya tüzel kiÅŸiliklerin Kıbrıs’ta gayrimenkul satın alması Bakanlar Kurulu iznine tabi. KKTC vatandaşı olmayan özel veya tüzel kiÅŸilikler, Kuzey Kıbrıs sınırları içinde Bakanlar Kurulu’nun verdiÄŸi izinle ya bir hane (ev veya villa), ya bir dükkan ya da 1 dönüm (14 bin 400 ayakkare veya bin 338 metrekare) araziye sahip olabiliyor. Bakanlar Kurulu, izin verirken özellikle iki hususta araÅŸtırma yapıyor: Satın alınan arazinin konumu itibariyle stratejik ve güvenlik açısından sakıncalı olup almadığı (genellikle askeri bölgelere yakınlığı göz önüne alınıyor) ve satın alacak kiÅŸinin ÅŸahsına iliÅŸkin güvenlik soruÅŸturması...
TC VATANDAÅžINA MUAFÄ°YET
Ä°ÅŸte bu iÅŸlemler nedeniyle Bakanlar Kurulu’ndan izinlerin çıkması 12 ila 18 ayı bulabiliyor. Ancak bu izinler çıktıktan sonra baÅŸvuru sahipleri gayrimenkulün tapusunu (mülkiyetini) devralabiliyor. Sürecin uzunluÄŸundan dolayı birçok baÅŸvuru sahibi, bu süreçte mülkünü sözleÅŸmeyle satıyor ve akdi mal sahipliÄŸi haklarını devrediyor. Satış esnasında satıcı yüzde 4 stopaj vergisi, alıcı ise yüzde 5 KDV, yüzde 6 tapu harcı ve yüzde 0.5 sözleÅŸme pul harcı ödüyor.
Åžimdi KKTC hükümeti yeni bir yasa çıkarmadı. Ancak ‘Fasıl 109’da bir deÄŸiÅŸiklik yaptı. Bakanlar Kurulu, aldığı kararla KKTC’de taşınmaz almak isteyen TC vatandaÅŸlarını ÅŸahsi araÅŸtırmadan muaf tuttu. Buna göre, taşınmazın bulunduÄŸu bölgede daha önceden baÅŸka bir yabancı için baÅŸvuru yapılmamışsa 2-3 ay içinde tapunuzu almanız mümkün olabiliyor.
KKTC’DE OTURMAK Ä°ÇÄ°N...
Kuzey Kıbrıs’ta oturma izni almak içinse mevcut uygulamalarda bir deÄŸiÅŸiklik yapılmadı. 3-4 günlük bir prosedürle oturma izni alabilirsiniz. Bu izni alabilmek için öncelikle bir evinizin olması ya da kira sözleÅŸmesi yapmanız ÅŸart. KKTC’de gelir elde etmek için çalışmak zorunda olmadığınızı, ya banka hesabınız ya da emekli maaşı veya kira gibi düzenli bir gelirinizin olduÄŸunu belgelemeniz gerekiyor.
KONUT SATIÅžLARI DÜÅžTÜ
Bu arada, 2007 yılından bu yana KKTC’de yeni konut projelerinin sayısında hızlı bir düÅŸüÅŸ görülüyor. Adanın kuzeyinde taşınmaz alanların yüzde 80’i Ä°ngiliz uyruklular, yüzde 15’i ise diÄŸer Avrupa ülkeleri vatandaÅŸlarıydı. Kuzeyde gayrimenkulü kalan bazı Güney Kıbrıslıların onları satın alan Ä°ngilizlere dava açması üzerine talepler düÅŸmüÅŸtü. Buna bir de finansal kriz nedeniyle re-mortgage finansman imkanlarının azalması eklenince Avrupalıların ilgisi durma noktasına gelmiÅŸ...
DÄ°KKAT EDÄ°LECEK HUSUSLAR
Gayrimenkul uzmanları, Kıbrıs’ta ev alacakları bazı konularda uyarıyor. Taşınmazın herhangi bir engeli olmaması, yapan müteahhidin Müteahhitler BirliÄŸi’ne üye olması ve daha önce yaptığı iÅŸlerin referans olarak görülmesi, herhangi bir imza atılmadan ve ödeme yapılmadan mutlaka bu iÅŸten anlayan bir avukatın devreye sokulması gerektiÄŸini söylüyorlar.
KKTC’de noter olmadığını hatırlatan uzmanlar, “Tasdik memurlarını noter gibi algılamayın” diyorlar. Bu konuda en doÄŸru yöntemin bu tip sözleÅŸmelerin bir avukat tarafından tanzim edilmesi olduÄŸunu da sözlerine ekliyorlar.
Ä°ÅŸte Kuzey Kıbrıs’ta satışı devam eden konut projelerinin özellikleri ve fiyatları...
BULUT Ä°NÅžAAT
Ä°stanbul Esenyurt’ta inÅŸa ettiÄŸi Evviva markalı konutlarla adını duyuran Bulut Ä°nÅŸaat, bu projeyi Kıbrıs’a da taşıdı. Son olarak üç çocuklu ailelere yüzde 33 indirim kampanyası yaparak gündeme gelen firma, Girne ve LefkoÅŸe arasında Evviva Lavinium ve Greencity projelerini hayata geçirdi. Girne’de 280 villa ve 120 konutluk bir projeyi daha hayata geçirmeye hazırlanıyor.
Evviva Lavanium, adanın en büyük konut projelerinden biri. 900 konutluk projede 140 metrekarelik 3+1 daire seçenekleri sunuluyor. Dairelerin peÅŸin fiyatı 40 bin, vadeli fiyatı 45 bin sterlin (1 sterlin 2.80 TL civarında). 20 bin sterlin peÅŸinat ve ayda 416 sterlin ödeyerek 60 ay vadeyle ev sahibi olmak mümkün. Projenin sosyal alanları arasında 4 farklı yüzme havuzu, ilkokul, açık ve kapalı alanlar yer alıyor.
Firmanın ikinci projesi Greencity ise 6 bin 650 metrekare arazi üzerinde 48 dubleks ve 4 çatı katı daireden oluÅŸuyor. 94 ve 162 metrekare arasında deÄŸiÅŸen 2+1 ve 3+1 dubleks daire seçenekleri sunulan projede, fiyatlar 70 bin 400 ile 130 bin sterlin arasında deÄŸiÅŸiyor.
Satış ofisi: 444 25 61
LEVENT Ä°NÅžAAT
Levent Ä°nÅŸaat’ın Kıbrıs’ta 6 yeni projesi var: AğırdaÄŸ Apartmanları, Güzelyurt Apartmanları, Girne Apartmanları, Kaymaklı Villaları, KaraoÄŸlanoÄŸlu Villaları ve Famagusta Evleri... Firmanın biten projeleri ise Tatlısu Villaları, Lapta Coast Villaları, Lapta View Villaları, BoÄŸaz Cove Villaları, Crystal Crescent Villaları ve Gönyeli Apartmanları.
Satış ofisi: 0392 673 00 00
TATLISU VÄ°LLALARI
Küçük Erenköy’ün giriÅŸinde deniz kenarında inÅŸa edilen Tatlısu Villaları’nda ortak yüzme havuzu, jeneratör, arıtma sistemi, yeÅŸil alan ve çocuk oyun alanı bulunuyor. Müstakil ve ikiz dört tip 120 konuttan oluÅŸan projede 3 yatak odalı ikiz evler 65-70 bin, 4 yatak odalı müstakil evler 85 bin, 3 yatak odalı müstakil evlerse 100-120 bin sterlin arasında fiyatlarla satışa sunuluyor.
Satış ofisi:
LAPTA VIEV
DaÄŸ manzaralı Lapta Viev Villaları, iki tipte 25 konuttan oluÅŸuyor. 3 yatak odalı müstakil evlerin fiyatı 130 bin sterlin. Projeden yüzde 40 peÅŸinat ödeyerek yıllık yüzde 8.5 faiz ve 6 yıl vadeyle ev sahibi olmak mümkün.
Satış ofisi:
LAPTA COAST
Deniz kenarında inÅŸa edilen 7 Lapta Coast villasının her biri 130 bin sterlinden satışa sunulmuÅŸ durumda. 3 yatak odalı bu evleri, yüzde 40 peÅŸinat ödeyerek yıllık yüzde 8.5 faiz oranı ve 6 yıl vadeyle satın almak mümkün.
Satış ofisi:
BOÄžAZ COVE VÄ°LLALARI
Ä°skele BoÄŸaz’da deniz kenarında inÅŸa edilen BoÄŸaz Cove Villaları, üç farklı tipte 31 konuttan oluÅŸuyor. Birinci ve ikinci tip 3 yatak odalı müstakil villaların fiyatı 130 bin, 4 yatak odalı üçüncü tiplerinki ise 135 bin sterlin. Yüzde 40 peÅŸinat ödeyerek yıllık yüzde 8.5 faiz oranı ve 6 yıl vadeyle villa sahibi olmak mümkün.
Satış ofisi:
CRISTAL CRESCENT VÄ°LLALARI
Girne BoÄŸaz’da inÅŸa edilen Crystal Crescent Villaları II, iki tipte 44 konuttan oluÅŸuyor. Arıtma sistemi bulunan sitede 3 yatak odalı ikiz evlerin tamamı satılmış durumda. Satışı devam eden 3 yatak odalı müstakil evlerse 125 bin sterlinden sahiplerini bekliyor. Yüzde 40 peÅŸinat ödeyerek yıllık yüzde 8.5 faiz oranı ve 6 yıl vade imkanından yararlanmak mümkün.
Satış ofisi:
GÖNYELÄ° APARTMANLARI
Gönyeli Apartmanları, 12 blok ve 72 daireden oluÅŸuyor. Üç yatak odalı tek tip dairelerin fiyatı 58 bin 500 sterlin. Projeden yüzde 40 peÅŸin ödeyerek yıllık yüzde 10 faiz oranı ve 10 yıllık vadeyle ev sahibi olmak mümkün.
Satış ofisi:
AÄžIRDAÄž APARTMANLARI
Girne BoÄŸaz’da inÅŸa edilen AğırdaÄŸ Apartmanları’nda 4 blokta 32 daire bulunuyor. Üç yatak odalı tek tip dairelerin fiyatı 58 bin 500 ile 70 bin sterlin arasında deÄŸiÅŸiyor. Projeden yüzde 35 peÅŸinat ödeyerek yıllık yüzde 12 faiz oranı ve 10 yıl vadeyle ev sahibi olabilirsiniz.
Satış ofisi:
Cüneyt DÖLEK / RE/MAX Golden Cyprus Satış Müdürü
“Yatırım yapanlar Kıbrıs vatandaşı olabiliyor”
Yasa deÄŸiÅŸse de TC vatandaÅŸlarının hala Bakanlar Kurulu’ndan izin almaları gerekiyor. Ancak güvenlik soruÅŸturması kalktı. Eskiden 18 ayda çıkan izinlerin süresi 2 aya indi. TC vatandaÅŸları yabancı statüsünde olduÄŸu için Kuzey Kıbrıs’ta sadece bir apartman dairesi, bir villa veya bir donum toprak alabiliyor.
Ülkede apartman dairelerinin fiyatı 40 bin ile 80 bin sterlin arasında deÄŸiÅŸiyor. Ä°kiz veya müstakil villalarsa 120 bin ile 500 bin sterlin arasında. Gazimagosa, LefkoÅŸe ve Güzelyurt’ta fiyatlar hemen hemen aynı. Tabii merkeze yakın olan evler kırsal bölgelere göre daha pahalı.
Kıbrıs’ta 1 dönüm arazi bin 338 metrekareye denk geliyor ve üzerine dört ev yapılabiliyor. Kuzey Kıbrıs’ta yatırım için de ev almak mümkün. Aldığınız evin yeri ve konumu iyiyse çok kolay kiralayabilirsiniz.
Halen KKTC’de yatırım yapan Türk ÅŸirketleri arasında Bulut Ä°nÅŸaat başı çekiyor. AÄŸaoÄŸlu ve Fi-Yapı’nın da yatırım yapacağı açıklandı. TurkMall’un da Kuzey Kıbrıs’ta bir alışveriÅŸ merkezi kuracağı ve isminin de Forum Akdeniz olacağı yerel gazetelerde yazıldı. Büyük yatırım yapmak isteyenlere her türlü kolaylık saÄŸlanıyor. Kıbrıs’ta yatırım yapanlara vatandaÅŸlık verme durumu bile söz konusu.
KKTC’de konut kredisi seçenekleri
Kuzey Kıbrıs’ta sabit faizli ya da deÄŸiÅŸken faizli konut kredisi kullanarak ev sahibi olmak mümkün. Bankalardan sabit faizli kredi kullandığınızda, kredi alımı sırasında belirlenen faiz vade sonuna kadar geçerliliÄŸini koruyor. Aylık ödemeler de sabit oluyor.
Sabit faiz konut kredileri genelde 120 veya 240 ay vadeyle veriliyor. Alacağınız konutun tamamını kredilendirebilen bankalar bile var. Ancak genel olarak konut deÄŸerinin yüzde 70-75’ine kadar kredi veriliyor.
DeÄŸiÅŸken faizli konut kredilerinde de baÅŸlangıç faizi sabit faizliyle aynı. Ancak bankanın verdiÄŸi opsiyonlara göre aylık, 3 aylık, 6 aylık veya yıllık bazda enflasyon ve diÄŸer ekonomik geliÅŸmeler doÄŸrultusunda faiz oranı yenileniyor.
DeÄŸiÅŸken faizli konut kredisinin düÅŸen/azalan faizli konut kredisi ÅŸeklinde bir alt versiyonu da mevcut. Bu seçenekte faizler düÅŸerken olumlu etkilenen tüketici, yükselen faiz dalgalanmalarındansa etkilenmiyor. Ancak bu seçenek için bankalar, bir kereliÄŸine hizmet bedeli ücreti alarak riski azaltıyor. Bazı bankalarsa her yıl için kullanılacak faiz oranını ilan ederek tüketicinin ödemek istediÄŸi taksit tutarını önceden belirleyebiliyor.
KKTC’deki gayrimenkullerin kategorisi
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde dört farklı gayrimenkul kategorisi var:
1) 1974 öncesi Kıbrıslı Türkler, Ä°ngilizler ve diÄŸer milletlere ait olan taşınmaz mal koçanları.
2) EÅŸdeÄŸer mal: Güneyde mallarını bırakıp kayıplarını KKTC’de kaydettiren Kıbrıslı Türklere eÅŸdeÄŸer puan verilmiÅŸ durumda. Bu puanlarla Kıbrıslı Rumların bıraktığı malları eÅŸdeÄŸer olarak almak için kullanabiliyorlar.
3) Tahsis edilen mallar: 1974’ten sonra savaÅŸ gazilerine, ailelerine, Türkiye Cumhuriyeti’nden yerleÅŸmek için davet edilenlere, güneyden kuzeye gelip herhangi bir malı olmayanlara devlet tarafından verilen veya tahsis edilen gayrimenkuller.
4) KKTC devleti tarafından 49 yıllığına kiralanan mallar.
