Yabancılara konut satışının büyük katma deÄŸer yaratacağını söyleyen SinpaÅŸ’ın Yönetim Kurulu BaÅŸkanı Avni Çelik, bu alanda Marmaris’te yatırım yapmayı planladıklarını söyledi.
Çelik, “Yabancıya mülk satışı çok iyi bir iÅŸ olacak. Yabancıya konut sattınız. Konut burada duruyor, parası duruyor, üretilirken yüzde 100’e yakın yerli girdi saÄŸlıyorsunuz. Bu ne kadar büyük bir katma deÄŸer. Ben seramik üretiyorum. Fransa’ya numuneler gönderiyorum, malımın kalitesini ispatlıyorum. Malı yüklüyorum, maÄŸazalarına dağıtıp sonra paramı alıyorum. Sürece bakın. Yabancıya ev satarken her ÅŸey burada, evi satıp parayı alıyorsunuz. Bu uygulamaları hayata geçirmede çok geç kaldık. Ülke bu fırsattan istifade etmeli” dedi.
SinpaÅŸ Grubu Yönetim Kurulu BaÅŸkanı Avni Çelik, hoÅŸ sohbet bir insan. Soruları alıntılar yaparak, hikayeler anlatarak yanıtlamayı seviyor. Bundan önceki röportajımızda SinpaÅŸ’ın kuruluÅŸ öyküsünü dinlemiÅŸtim kendisinden. Çorumlu bir ailenin çocuÄŸu Avni Çelik. 1950 doÄŸumlu. Ä°nÅŸaat mühendisi. 68 kuÅŸağından. Babası ve dedesi de iÅŸadamıymış. Ailesi hayli geniÅŸ. 100’ün üzerinde kuzeni ve yeÄŸeni var Avni Çelik’in. SinpaÅŸ da bir aile ÅŸirketi ama böyle yazıyorum diye tüm aile SinpaÅŸ Grubu’nda çalışıyor sanmayın. Avni Çelik profesyonelliÄŸe inanan biri. SinpaÅŸ da yalnızca gayrimenkul sektöründe faaliyet gösteren bir ÅŸirket deÄŸil. Biz onları her ne kadar daha çok gerçekleÅŸtirdikleri modern site projeleriyle biliyor olsak da SinpaÅŸ aynı zamanda Türkiye’nin en önde gelen seramik üreticilerinden. SinpaÅŸ GYO, SinpaÅŸ Yapı, Seranit, grubun önde gelen giriÅŸimleri.
Siz uzun zamandır büyük projelere imza atıyorsunuz. Bu yıl da devam eden gayrimenkul projeleriniz var. Daha genel bir soru sorarak baÅŸlamak isterim. 2012 beklentileriniz nedir? Siz bu yıl temkinli mi davranıyorsunuz?
Bir düÅŸünür diyor ki; ÅŸans, fırsat ile hazırlığın kesiÅŸtiÄŸi köÅŸedir. Bence Türkiye 2012’de böyle bir noktada. Åžans var. Fırsat da var.
Türkiye bunları iyi kullanabilecek mi?
Kullanmalı. Fırsat ÅŸu: Avrupa’daki global kriz yalnızca Avrupa’yı deÄŸil her yeri etkiliyor. Resesyon görülüyor Avrupa’da. Üstelik Avrupa yalnızca bu yıl deÄŸil 5 yıl bu tabloda olacak gibi. Türkiye ise hazırlıklı yakalandı. Olumlu bir noktada yakalandık krize. Karamsar olmak için tek sebep var, o da Avrupa ülkelerindeki tablo. O ülkelere ihracatımız azalacak. Ä°hracatımızın yüzde 46’sı Avrupa ülkelerine. Bu ülkelere ihracatımız yüzde 30 daha da azalabilir. Biz Avrupa’ya toplam 55 milyar dolar civarında mal satıyoruz. Türkiye bunun yüzde 30’unu kaybetse 15-16 milyar dolar eder, bunu yeni alanlarla halleder. Yeni pazarlara açılır. Problem likit ihtiyacımızda olur. Krediler büyük oranda Avrupa’dan saÄŸlanıyor. Sorun büyürse bu yatırımları etkiler.
Siyasi istikrar bozulmasın yeter ki... Üstelik son dönemde ortalık hayli karışık...
Türkiye bu tabloya raÄŸmen itibarının zirvesinde. OrtadoÄŸu’da, Afrika’da, Avrupa’da iÅŸ dünyasının itibarı var. Bunu yurtdışına çıkınca görüyor, hissediyorsunuz.
Sektörünüz nasıl etkilenecek? Ortalama yılda kaç konut yapıyorsunuz?
Bu yıl yani geçtiÄŸimiz yıl 3 bin konut yaptım. Seneye de 3 bin 500 konut yapmalıyım. Bizim bir deÄŸerimiz kontrolü kaybetmemek adına belli sınırlarda kalmaktır. Biz yılda 3 bin konut yapacağız. Yıllardır bunu amaçlıyoruz.
3 bin konut yapacağız
Kaç projeniz var devam eden?
28 ÅŸantiyemiz var. 3 bin konutu da aÅŸmak istemiyoruz. Verimli olmak için bu sayıda tutuyoruz. Ä°stanbul’da yılda 110-130 bin konut satılıyor. Bu sayıya bakınca pazar payımız düÅŸük. Pazar daralsa bile biz marka bilinirliÄŸimizle yine 3 bin konut satarız. Grup olarak 2012’de gürültü patırtı içinde sukunetle devam edeceÄŸiz. Projelerimizden sürekli konut alanlar var. Bizi takip ediyorlar.
Ä°stanbul dışında kaç yerde projeleriniz var?
Bursa, Ankara, Gaziantep, Cezayir ve Marmaris’te çalışıyoruz.
Neden Cezayir? 160 milyon dolarlık bir proje yaptığınız söyleniyor orada. Ne yapıyorsunuz? Oradaki yatırımlarınız devam edecek mi?
Gaziantep ve Cezayir’de iÅŸin proje kısmında varız. Cezayirli önemli yatırımcılarla çalışıyoruz. AlışveriÅŸ merkezi, rezidans, ofis ünitesi planlandı. Ä°zinler alındı. BaÅŸlayacak yakında inÅŸaat. Cezayirli ortakla daha sonra yeni iÅŸlere bakacağız. Çok sevdik ortağımızı, iÅŸini iyi yapan bir grup. Neden Cezayir diye sordunuz... Onlar bizi buldu. NiÄŸde’deki kalsiyum karbonat fabrikamızın Cezayir’e satışı vardı, onlar bizim projeleri takip etmiÅŸler, teklifle geldiler.
Yabancılara konut satmak sektörün uzun zamandan beri beklediÄŸi bir düzenleme. Sizin de bu alana yönelik yatırımlarınız olacaktı. Onlar ne durumda?
Marmaris’te yapacağız bu yatırımları öncelikle. Orada büyükçeyiz. Sahilimiz çok uzun. Manzarası, denizi harika. Belediye de yatırım yapmamızı istiyor. Bizim proje süreçleri uzun sürüyor. Yabancılara satmak için bir ünite yapacağız. Proje daha ÅŸekillenmedi. Çok güzel bir yere gözbebeÄŸi olacak bir projeyi gerçekleÅŸtireceÄŸiz.
Yabancılara mülk satışından büyük beklentisi olanlar var. Aynı ÅŸekilde hükümetin de beklentileri yüksek. Siz ne düÅŸünüyorsunuz?
Çok iyi bir iÅŸ olacak. Yabancıya konut sattınız. Konut burada duruyor, parası duruyor, üretilirken yüzde 100’e yakın yerli girdi saÄŸlıyorsunuz. Bu ne kadar büyük bir katma deÄŸer. Ben seramik satıyorum, üretiyorum, ambalajlıyorum. Fransa’da Castaroma’yı bulup ona numuneler gönderiyorum.
Castaroma’ya mı üretim yapıyorsunuz?
Evet. Fransa’da malımın kalitesini ispatlıyorum. Denemeler yapılıyor. Malı yüklüyorum, maÄŸazalarına dağıtıp sonra paramı alıyorum. Sürece bakın. Yabancıya ev satarken her ÅŸey burada, evi satıp parayı alıyorsunuz. Bu uygulamaları hayata geçirmede çok geç kaldık. Ülke bu fırsattan istifade etmeli.
Kaç çalışanınız var?
Ä°nÅŸaat yapmaktan uzağız. Ä°nÅŸaat yapanlara iÅŸ veriyoruz. 2 bin 600 maaÅŸlı çalışanımız var. Yan sektörlere verilen iÅŸlerle 7 bin kiÅŸiye istihdam saÄŸlıyoruz.
Yabancı mimarlarla da çalışıyorsunuz. Mimar ekibinizi nasıl oluÅŸturuyorsunuz?
Bizim proje süreleri hep uzun. Bosphorus City arazi alındıktan 8 yıl sonra iÅŸlendi. Michael Graz ile çalıştık Amerikalı. Çok iyi bir mimar. Dizayn Group’la çalıştık. Ä°spanyol, Hollandalı mimarla da çalıştık. Türk mimarların yeri bizim için ayrı. Hiç geri deÄŸiller tasarımda. Söz gelimi projelerin birinde Amerikalı mimari grupla çalıştık. 4 kez yenilediler projelerini, beÄŸenmedik, 1 milyon 400 bin dolara anlaÅŸmıştık, teÅŸekkür ettik, projeler çöpe gitti, sonra yerel mimarla çalıştık.
Banka beni dinlemedi, zarar etti yatırımcıyı da kandırmış gibi oldu
Çok yeni ÅŸirket çıktı, çok proje var. Ortak projeler de yapılıyor . Ancak bakıyorum gayrimenkul ÅŸirketlerinde satın almalar olmuyor, kurumsal yapı zor korunuyor. Neden böyle?
Bizim sektör kurumsal olarak çok yönetilemez. Benim 5 fabrikam var bir ayda bunlar 5 günümü almıyor. Türkiye’de seramik üretiminde yakında ikinci sıraya yükseleceÄŸiz. SinpaÅŸ ise ayda 35 günümü alıyor! O 5 gün nerede, her an aklımda SinpaÅŸ. Liderlik önemli bu sektörde. TuÄŸlayı koyun, beton atın, çerceveyi takın, kaloriferle de ısıtın evi yaptınız. Ama bu mu? DeÄŸil. Öncüyseniz bu sektörde çok da emek harcamanız lazım. Satınca deÄŸeri kalmalı. Uzun yıllar gayrimenkul geliÅŸtirme iÅŸinde firmalar ortaklık yapar, ‘bu markayı satayım baÅŸka iÅŸe gireyim’ olmaz. Bizim sektöre genelde kurumsallaÅŸmış ÅŸirketler girmezler.
Girenler var...
Gayrimenkul geliÅŸtirmek her ÅŸirkete uymaz. Bir bankanın genel müdür yardımcısı geldi ‘Bu sektöre gireceÄŸiz’ dedi. ‘Sakın girmeyin’ dedim. O sandı ki, bu sektörde biz çomaksız geziyoruz, baÅŸkaları girmesin’ diye algıladı sanırım. Birini aldılar, organizasyon ÅŸeması kurdular. Gayrimenkul geliÅŸtirme iÅŸine girdiler, bizim bir projemizin bitiÅŸiÄŸinden de arazi aldılar. Belediyeden de resmi yazı almışlar imar durumuyla ilgili. ‘SeçtiÄŸiniz arazi geçiÅŸ dönemi yapılaÅŸma koÅŸullarına göre yüzde 20-40 imar planına sahiptir’ yazıyor. Hesaplamışlar proje 40-50 milyon dolar kârlı. Araziyi almışlar, imar durumunu almışlar, projeyi hazırlayıp belediye vermiÅŸler. Belediye tekrar imar durumu alın demiÅŸ. Belediye raporda yazmış, ‘Bir kısmı okul alanı, bir kısmı yol, çok küçük kısmı konut alanı’. Beni aradılar ‘Belediye baÅŸkanını mahkemeye vereceÄŸiz’ diyorlar. ‘Bana evrakı gönder’ dedim. Baktım ‘geçiÅŸ dönemi yapılaÅŸma koÅŸulları’ denmiÅŸ. Bu ÅŸu demek; imar planı yapılma aÅŸamasında sürekli takip gerekiyor. Buna göre planlama gerekirdi. Zarar ettiler o projeden. Yabancı yatırımcıyı da kandırmış gibi oldular. Bankanın zarar hanesine yazıldı, hala uÄŸraşıyorlar. Bizim sektörde 2x2=4 deÄŸil. Mevzuatlar oturmuÅŸ deÄŸil. Sektörün çok derdi var.
BURGAZ ADA-YASSIADA ARASINDA YÜZÜYOR
Sizin sesiniz hiç yükselmezmiÅŸ gibi. Sakin biri misiniz? Ä°ÅŸ stresini atmak için ne yaparsınız?
Stresli biri deÄŸilim. Ayın 35 günü günün 26 saati diyorum ben hep yoÄŸunum... Ama ÅŸikayetçi deÄŸilim. Ä°ÅŸimi seviyorum.
Çok iyi yüzdüÄŸünüzü hatta Burgaz Ada’dan Yassıada’ya kadar yüzdüÄŸünüz söyleniyor... Bu doÄŸru olabilir mi?
Kimse duymasın evet ben deniz tutkunuyum. Huzur orada. Çok iyi yüzerim, teknede de çalışırım...
Yassıada hikayesi...
Evet, iyi yüzdüÄŸüm söylenir. Burgaz Ada’dan Yassıada yüzdüÄŸüm güzel parkurdur. O parkuru yüzün siz de.
Tehlikeli deÄŸil mi?
Yanımda bot oluyor... Adaya 700-800 metrede akıntı var. Paletle yüzün. 2.-2.5 saatte yüzülüyor. Ben de palet kullanıyorum.
DuyduÄŸum da abartıyorlar diye düÅŸünmüÅŸtüm, ÅŸimdi inandım...
Yüzme yürümek gibidir. Nefes kontrolünüzü iyi yaparsanız keyifli yüzülür. Tavsiye ederim.
Seyahat eder misiniz sık sık?
Ederim. Eşim hep yanımdadır.
Son nereye gittiniz?
Zürih yakınlarında bir kasabaya gittim. Çok dingindi. Kaplıcaları var. Seviyesi, hizmeti çok yüksekti
Çocuklarınız iÅŸlerinizle ilgilenmiyor mu?
Ä°ki kızım, 5 torunum var. Kızlar iyi okullarda okudu ama çalışmıyorlar. Çocuklarını büyütüyorlar.
Jose Mourinho lider ruhlu ve karizmatik
Real Madrid Teknik Direktörü Jose Mourinho’yu Ä°stanbul’un Sarayları projesinin reklamında oynatmak fikri nasıl oluÅŸtu?
Julio Iglesias ve Bill Clinton’ı getirdik daha önce Türkiye’ye. 35’inci yılımızda Julio Iglesias gelmiÅŸti. Gayrimenkul projeleri var, bir karizma kendisi. Bill Clinton da Gerhard Schröder de geldi. Bill Clinton’dan sonra Amerika’da 3 dönem yaÅŸandı ama karizması duruyor. Jose Mourinho çok karizmatik ve lider ruhlu biri. ‘Dolu olan baÅŸak başını öne eÄŸer’ derler, hem baÅŸağın içi dolu hem de tevazu yok Mourinho’da. Türkiye bu insanı tanısın istedik. Bir yönüyle de SinpaÅŸ iletiÅŸimini ÅŸöyle kuruyor; ben lider markayım bunun sürdürülebilmesi lazım. Sürdürülebilir liderliÄŸi kimler yapabiliyorsa onları getirmeliyiz.
Bundan sonra sizden bir kadın lider getirmenizi beklerim...
Clinton ve Mourinho iyi örneklerdi, bir kadın niye olmasın...
Konut fiyatları artacak
Ä°stanbul’da gayrimenkul fiyatlarının en üst noktaya geldiÄŸi, bundan sonra artmayacağı söyleniyor. Siz ne diyorsunuz, sizce Ä°stanbul’daki fiyatlar artmaya devam eder mi?
Ä°stanbul göç almaya devam ediyor. Genç nüfus var. Ä°stanbul’da herkes hep taşınıyor. Ayrıca Ä°stanbul kötü yapıldı, kötülerin yenilenmesi gerekiyor. Ä°stanbul Türkiye’nin finans baÅŸkenti aynı zamanda. Dünyada da ilgi çeken bir cazibe merkezi. Ä°stanbullular’ın geliri Türkiye’nin diÄŸer bölgelerine göre görece daha çok artıyor. Konut fiyatlarının artmayacağını kimse söyleyemez. Bu matematik olarak mümkün deÄŸil. Ä°stanbul’da acaba arsa arzı çok mu arttı da arsa fiyatları mı düÅŸecek? Ä°ÅŸçilik ücretleri mi düÅŸecek? Emtia fiyatları enerji fiyatları mı düÅŸecek? Hayır. Konut fiyatları artacak. Siz Aqua City’i biliyorsunuz. 40 bin dolara 140 metrekare ev sattım. Åžimdi 260 ile 300 bin lira arasında. Konut fiyatları ne zaman ucuzladı ki bundan sonra ucuzlasın..
Elif Ergu/Vatan
