''İlk 10'a girmek için sermaye piyasaları desteklenmeli''

Sermaye Piyasası Kurulu BaÅŸkanı (SPK) Vedat Akgiray, Türkiye'nin bu sene yüzde 4'ten fazla büyüyeceÄŸini düÅŸündüÄŸünü ifade etti.

      Türkiye'nin mevcut durumda bile 10-15 yıl içerisinde dünyanın en büyük ilk 10 ekonomisine girebileceÄŸini belirten Akgiray, bundan daha büyük bir seviye için sermaye piyasalarının desteklenmesi gerektiÄŸini söyledi.

      Akgiray, Stratejik DüÅŸünce Enstitüsü'nce düzenlenen ''Büyüyen Ekonomi, Yükselen Türkiye ve Sürdürülebilir Kalkınma Ä°çin Sermaye Piyasasının Önemi'' konulu konferansta yaptığı konuÅŸmada, dünyada finans piyasalarında hızlı bir etkileÅŸim yaÅŸandığını belirterek, bu nedenle çok karmaşık bir yapının ortaya çıktığını söyledi.

      Özellikle serbest fonların payının son yıllarda arttığını ifade eden Akgiray, ''2007 öncesi bu fonların aralarındaki istatistiklere iliÅŸkin veriler yok gibiydi. 2010 için aynı resmi çizersek yüzde 90'a yakın korelasyon ortaya çıktı. Bu çok korkunç bir ÅŸey'' dedi.

      Türkiye ekonomisinde son dönemlerde yaÅŸanan geliÅŸmelere de deÄŸinen Akgiray, Türkiye'nin her yıl 50-60 milyar dolar enerjiye para vermesine karşın istikrarlı bir büyümeye sahip olmasının ilginç bir durum olduÄŸunu dile getirdi.
      
     ''Türkiye bu sene yüzde 4'ten fazla büyür''
     
     Son günlerde Türkiye ekonomisinin büyüme rakamlarının çok konuÅŸulan konular arasında olduÄŸunu anlatan Akgiray, ''Benim kiÅŸisel görüÅŸüm bu sene büyüme yüzde 4'ten fazla olur'' diye konuÅŸtu.

      SPK BaÅŸkanlığı yaptığı son 3 yıldır Türkiye'nin itibarının her ay arttığını gördüÄŸünü belirten Akgiray, ekonomi alanındaki bu baÅŸarının arkasında siyasi ve sosyal nedenler olduÄŸunu da söyledi.

      Dünya ekonomisine bakıldığında ise tüm dünyada borç stokunun 190 trilyon dolara ulaÅŸtığını kaydeden Akgiray, ''Bu da nasıl oldu- Benim 100 liram var. Bunu borç olarak veriyorum. Bu borç 20 kere el deÄŸiÅŸtiriyor. Sistemde 2000 lira borç oluÅŸuyor. Bu zincirde bir halka koptuÄŸu zaman, 100 lirayı ayıralım, 1900 lira borç oluyor ortada. Borçlar zamanında ödenmediÄŸi zaman 1900 liralık bir çöküÅŸ söz konusu'' deÄŸerlendirmesinde bulundu.

      Merkez bankalarının anılan borcun telafi edilmesi için piyasalara para sunduÄŸuna dikkati çeken Akgiray, ''Merkez bankalarının toplam bilanço büyüklüÄŸü 8 trilyon dolar arttı. 'Bu para nereye gitti-' diye sorsak çok ÅŸey çıkacak ortaya. Ama bu soruyu sordurmazlar, cevabını da buldurmazlar'' ifadesini kullandı.
      
     ''Ä°lk 10'a girmek için sermaye piyasaları desteklenmeli''
     
     Büyümenin finansmanı konusunda dünya genelinde ciddi bir yapısal deÄŸiÅŸikliÄŸe gidileceÄŸini anlatan Akgiray, bazı araÅŸtırmalara göre 2020 yılına kadar dünyadaki sermaye açığının 12 trilyon dolara ulaÅŸacağını, bu farkın büyük bir çoÄŸunluÄŸunun da Türkiye, Çin gibi hızlı büyüyen ülkeler de yaÅŸanacağını ifade etti.

      Borçla büyümenin sürdürülebilir olmadığının artık anlaşıldığını dile getiren Akgiray, ''Ülkemizi dünyanın en iyi 10 ekonomisi arasına sokmak istiyoruz. Ama bunu yaparken doÄŸru tercihler yapmak zorundayız. Borçla bu olmaz. Türkiye mevcut yapıda bile 10-15 sene içerisinde ilk 10'a girer ama biz biraz daha akıllı olursak bir anda küme yükseliriz. Bunun için sermaye piyasalarına destek olmamız lazım'' dedi.

      Türkiye'nin artık 1 trilyon dolarlık bir ekonomi olduÄŸunu belirten Akgiray, böyle bir ekonomide aynı oranda sermaye tabanının olması gerektiÄŸini, ancak ÅŸu an Türkiye'nin bu oranın 1/4'üne sahip olduÄŸunu söyledi.

     Akgiray, ''EÄŸer 2 trilyon dolarlık bir ekonomi olacaksak, 2,5 trilyon dolarlık bir sermaye tabanının olması lazım'' diye konuÅŸtu.
      
    Sorular
     
     KonuÅŸmasının ardından katılımcıların sorularını yanıtlayan Akgiray, zaman zaman çeÅŸitli kuruluÅŸların yaptığı büyüme tahminlerinin neden tutturulamadığına iliÅŸkin bir soru üzerine dünya ekonomisindeki aktörlerin aldığı kararların ya da yaÅŸanan bazı geliÅŸmelerin tahminlerin yeniden gözden geçirilmesine neden olduÄŸunu kaydetti.

      Akgiray, bir baÅŸka soru üzerine de gereÄŸinden fazla kredi kullanarak büyüme modelinin risklerine de dikkat çekerek, ''Kredi kullanırsam, o kredinin bir vadesi var. Ä°ÅŸler yavaÅŸlar, arz-talep dengesi oynarsa ödeme riskim doÄŸacaktır. Sermayem güçlü ise bu oynaklığı karşılayabilirim. Daha az borçlanarak, daha güçlü sermaye ile büyümek gerekir'' deÄŸerlendirmesinde bulundu.

      Akgiray, bir katılımcının ''Krediler konusunda ödeme niyeti olanla olmayanı ayırıyor mu-'' ÅŸeklindeki sorusuna da ''Borç miktarının bankaya gösterilen teminatın bedelinden çok fazla olmaması lazım. Birden fazla yerden sürekli kredi alınıyorsa bu yanlış'' ifadesini kullandı.