Ä°stanbul AlışveriÅŸ Merkezi’ne 285 milyon euro kredi veren Ziraat, ÅŸirket zor duruma düÅŸünce krediyi tahsil edemedi. Ziraat, batık krediyi resmen batık kredi olarak kayda geçirince BDDK’nın tahsili gecikmiÅŸ alacaklar kalemi bir haftada 568 milyon lira birden arttı
Ziraat Bankası, 2010’da verdiÄŸi 285 milyon euroluk krediyi tahsil edemedi. Banka batık krediyi ‘tahsili gecikmiÅŸ alacak’ olarak kayda geçirince BDDK’nın tahsili gecikmiÅŸ alacaklar kalemi bir haftada 568 milyon lira birden arttı. Bankanın toplam alacaklarının gecikme faiziyle birlikte 630 milyon lira olduÄŸu ifade ediliyor.
Bu skandal Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) haftalık bülteninde yer alan bir veri sayesinde ortaya çıktı. BDDK’nın haftalık interaktif bülteninde yer alan bilgilere göre 31 AÄŸustos 2012’de 5 milyar 41 milyon lira olan batık kredi miktarı sadece bir hafta sonra yani 7 Eylül 2012’de 5 milyar 609 milyon liraya yükseldi. Bu beklenmedik artış bankacılık kulislerini de hareketlendirdi. Sektörde batan 568 milyon liralık kredinin ticari kredi olduÄŸu ve tek bir banka tarafından verildiÄŸi iddiaları dolaÅŸmaya baÅŸladı.
GeliÅŸmeleri izleyen VATAN, son derece çarpıcı bir sonuca ulaÅŸtı. Bahsi geçen batık kredi Ziraat Bankası tarafından 2010 yılında Ora AVM’ye kullandırılan 285 milyon euroluk kredi idi. 2010 yılında kullandırılan kredinin geri ödemesiz dönemi 2012 başında sona ermiÅŸti. Ancak ÅŸirket vadesi gelen borçlarını ödeyememiÅŸti. Bu yüzden kredi yasal zorunluluklar nedeniyle tahsili gecikmiÅŸ alacaklar hanesine kaydedilmiÅŸti.
Krediyi Ziraat üstlendi
Ä°stanbul BayrampaÅŸa’da 70 bin metrekarelik alan üzerine inÅŸa edilen Ora Ä°stanbul’un bankalarla sorunu daha proje aÅŸamasında, 2008 yılında baÅŸladı. Projeye ilk olarak Garanti Bankası finansman saÄŸladı. Ä°lk 2 yılı geri ödemesiz projeye 118 milyon euro kredi vermeyi kabul eden Garanti, Ora Gayrimenkul’un mali yapısının yeterince güçlü olmadığına kanaat getirerek, 2009 sonunda projeden çekilme kararı aldı. Devam eden projeyi tamamlamak için birçok bankanın kapısını çalan ve birçoÄŸundan ‘hayır’ cevabı alan ÅŸirket sonunda Ziraat Bankası ile anlaÅŸtı. Ziraat Bankası Ora Grubu’nun hem Garanti Bankası’na olan borçlarını üstlendi hem de yeni bir kredi açarak projenin tamamlanmasını saÄŸladı.
29 Ekim 2011’de görkemli bir açılışla kapılarını ziyaretçilere açan Ora Ä°stanbul, bir türlü beklenen baÅŸarıyı elde edemedi. 235 maÄŸazanın yer aldığı alışveriÅŸ merkezinin lokasyon açısından zor bir yerde bulunması, aşırı rüzgâr alması ve yeterince ilgi çekmemesi kiracı firmaların bir bir ayrılmasına sebep oldu. Bu olumsuz geliÅŸme Ora Gayrimenkul’un ödeme gücünü ciddi anlamda zayıflatırken, buraya hizmet veren ÅŸirketlerin de tedirgin olmasına neden oldu.
Alacaklı firmaların, sorumluluklarını yerine getirmediÄŸi gerekçesiyle Ora hakkında iflas davası açması, Ora yönetiminin de buna karşılık iflas erteleme talebiyle yargı yoluna gitmesi süreci daha da içinden çıkalmaz hale getirdi.. Kredi tahsilâtının giderek imkânsız hale geldiÄŸini gören Ziraat Bankası da bu alacağını tahsili gecikmiÅŸ alacaklar hanesine kaydetti.
Bankalar Kanunu ve Karşılıklar YönetmeliÄŸi gereÄŸince 90 gün içinde ödenmeyen kredilerin tahsili gecikmiÅŸ alacak olarak kaydedildiÄŸine dikkat çeken bankacılar, “Hiçbir banka kredisinin batmasını istemez. Ancak Banka- ÅŸirket-yargı üçgeninde yaÅŸanan geliÅŸmeler Ziraat yönetimini böyle bir karar almaya zorlamış olabilir” yorumunu yaptı. Ä°stanbul BayrampaÅŸa’daki Ora AlışveriÅŸ Merkezi’ne tahsis edilen kredi hakkında herhangi bir açıklama yapmayan banka yönetimi konu hakkında gereken yasal sürecin yapıldığı bilgisini vermekle yetindi.
BDDK incelemesi ne oldu?
Bahsi geçen kredi hakkında Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) tarafından yaklaşık 18 ay önce bir inceleme baÅŸlatıldı. Ancak Ora Gayrimenkul kredisinde imzasını bulunan Ziraat Bankası Genel Müdürü Can Akın ÇaÄŸlar tam bu sırada BDDK’ya kurul üyesi olarak atandı. Bu atama inceleme sürecini de sıkıntıya soktu. ÇaÄŸlar’ın murakıpların amiri sayılabilecek bir konuma gelmesi soruÅŸturmanın sonuçlanmasını zorlaÅŸtırdı.
Ufuk Şanlı/Vatan