Boyner Grubu'nun Tan ailesi dışındaki ortakların elindeki YKM hisselerini satın aldığını açıklamasının üzerinden 4 ay geçti. Rekabet Kurulu, hisse devir sözleÅŸmesini henüz onaylamadı. YKM'deki hisselerini satmak istemeyen Tan ailesi ile Boyner arasındaki hukuki mücadele sürerken, çok katlı maÄŸazacılığın iki büyük markasının birleÅŸmesine izin çıkmayabileceÄŸi belirtiliyor.
Boyner Grubu, 24 Åžubat'ta Yeni Karamürsel MaÄŸazaları'nın yüzde 63'ünü ve Yeni Karamürsel Giyim ve Ä°htiyaç Maddeleri Pazarlama AÅž'nin (YKM Pazarlama) yüzde 20,62'sini satın aldığını açıklamıştı. Duyurunun üzerinden 4 aydan fazla süre geçti. Rekabet Kurumu (RK) Tan ailesi dışındaki iki ailenin Boyner Grubu ile yaptığı hisse devir sözleÅŸmesini henüz onaylamadı. Hatta 14 Haziran'da kuruldan yapılan ÅŸu açıklama, "Devir iÅŸlemi rekabet ihlali mi doÄŸuracak?" sorusunu akıllara getirdi: "...
Rekabet Kurulu piyasalarda rekabetin önemli ölçüde azaltılması sonucunu doÄŸuracak birleÅŸme ve/veya devralma iÅŸlemlerini denetlemekle görevlidir. Kurul, piyasadaki rekabetin yapısına etkileri bakımından incelemenin derinleÅŸtirilmesi ihtiyacı duyulan iÅŸlemleri, kanunun 10. maddesi çerçevesinde nihai incelemeye alabilmektedir."
Kurulun çok titiz ve ayrıntılı çalıştığı bilinmekle beraber, YKM-Boyner ölçeÄŸinde bir satın alma iÅŸlemine ÅŸu vakte kadar onay vermemesi dikkat çekici. ÖrneÄŸin TÜPRAÅž, Petkim, TCDD limanları ve Ä°DO gibi devasa özelleÅŸtirmeler ile Lukoil'in Aytemiz bayilerini satın alması gibi büyük iÅŸlemlerin Kurul'dan onay alması ya da veto yemesi bile bu kadar uzun sürmemiÅŸti. Anlaşılan o ki RK, Tan ailesinin basına yansıyan beyanları ve avukatların sunduÄŸu bilgi/belgeleri kayda deÄŸer buldu ve 14 Haziran'da nihai karar için 'erken' mesajı verdi. Kurul'un çok katlı ya da bölümlü maÄŸazacılık kategorisinde pazar payı çok yüksek iki markanın birleÅŸmesinin doÄŸuracağı sonuçları hesaba katmadan karar açıklaması beklenmiyor. Bazı AVM'lerde yan yana, hatta aynı katta YKM ve Boyner maÄŸazaları var ki, hisse devri onaylandığında ticaretten anlayan herkesin tahmin edebileceÄŸi gibi bunlardan biri kapatılacak.
Boyner, satın aldığı YKM'yi mi, ailenin soy ismini verdiÄŸi kendi maÄŸazasını mı kapatır? Hal böyle olunca ilk darbe, personel tenkisatından çalışanları vuracak. Onlarca kiÅŸi iÅŸsiz kalacak. Tedarikçiler veya AVM sahipleri, bu kategoride rakipsiz tek bir muhatapla masaya oturacak. Neresinden bakılırsa bakılsın, rekabetin olmadığı bir alandaki sendromlarla karşı karşıya gelinecek. Boyner ailesinin iyi niyeti, ticaretin çetrefilli dünyasında bu gerçeÄŸi deÄŸiÅŸtirmeye yetmez. Rekabet Kanunu ve kanunun uygulanmasından mesul Rekabet Kurumu da bunun için var.
Boyner'in patronu Cem Boyner, '10 yıllık hayalimdi' diyerek satın alma kararının gerekçelerini, safahatını anlattı. Basın toplantısı düzenlendi. Satır satır gazetelere yansıdı sözleri... YKM'nin ortakları Lale Güven TuÄŸlu, Ali Fethi AÄŸralı, Kemal TuÄŸrul AÄŸralı, Fuat Turgay AÄŸralı, NuÅŸin Oral, Murat Emir Kunt ve Esin TaboÄŸlu hisselerini devretmek istiyor. Tan ailesi ise hisse devrine itiraz etmesine raÄŸmen çok fazla ortalıkta görünmüyor. Konu bu açıdan çok daha dikkat çekici bir boyut kazanıyor.
Ä°lk YKM maÄŸazasını 1950'de Sultan-hamam'da açarak Türkiye'yi çok katlı maÄŸaza ile tanıştıran, taksitli satışı icat eden merhum Nuri Güven'in torunları Harun ve Saruhan Tan kardeÅŸlere bazı sorular yönelttim. Rekabet Kurumu onayı çıkmadan Boyner'in 'YKM'yi aldık' açıklamalarını doÄŸru bulmadıklarını belirterek söze baÅŸladı Saruhan Tan, ve "Biz, hisselerini satan deÄŸil YKM'de kalarak, ÅŸirketi büyütmek isteyen tarafız. Başından itibaren tüm fonlarla bu temelde görüÅŸmeler yürüttük." ifadelerini kullandı. "Madem alıcı var, niye satmıyorsunuz?" soruma da, "40'lı yaÅŸlardayız. Dedemizin kurucusu olduÄŸu, baÅŸta annemiz Gülay Tan olmak üzere hepimizin 62 yıldır büyük emek verdiÄŸi YKM'yi satıp ne yapalım? Bu bizim bildiÄŸimiz iÅŸ. Daha da geliÅŸtirerek, Türkiye'nin güçlü bir markası haline getirmek istiyoruz." cevabını verdi.
Credit Suisse, usul hatası yaptı mı?
DiÄŸer ortaklarının satış kararına saygı duydukları için hem onların hem de kendilerinin menfaatlerini koruyacak bir formülle satış iÅŸlemlerini baÅŸlatmışlar ve Credit Suisse'i yetkilendirmiÅŸler. Sonrası da ÅŸöyle: Yerli-yabancı 25 fona bilgi gönderilmiÅŸ. 15 fon satışla ilgilendiÄŸine dair olumlu geri dönüÅŸ yapmış Credit Suisse'e. Yabancı fonlar hissesini satmayan aile olarak Tan ailesiyle de masaya oturmuÅŸ. 15 fon ile görüÅŸürken o esnada Boyner de talip olduÄŸunu bildirmiÅŸ.
'Ä°nfo memo' denilen ÅŸirket bilgilerini alan 15 fon baÄŸlayıcı olmayan fiyat tekliflerini, kalan hissedar Tan ailesi ile de görüÅŸerek vermiÅŸ. O dönemde Boyner de ilgilenenler arasında. 15 fonun teklifinin ardından en iyi beÅŸ teklif data room'a girme hakkı kazanmış. Peki Boyner bu 5 arasına girdi mi? Saruhan Bey'in cevabı ilginç: "Hayır yoktu. Çünkü Boyner teklif vermeyeceÄŸini, ihale sürecinden çekildiÄŸini, yazılı olarak hem bize hem de Credit Suisse'e bildirdi. Biz de data room'a girmeye hak kazanan beÅŸ fonla görüÅŸmeye devam ettik. Hayatın her alanında dürüstlüÄŸe inanan aile olarak, doÄŸrusu, Boyner'in de taahhütlerin dışında bir davranış içine gireceÄŸine dair düÅŸünceye kapılmadık." "Madem Boyner ilk 5 arasında yoktu, bugüne nasıl gelindi?" dediÄŸimde, Tan, Credit Suisse'i de yakından ilgilendirecek iddialarda bulundu. "Bu iÅŸlemde pek çok etik ve hukuk dışılık söz konusu.
Öncelikle Boyner, yürüttüÄŸü görüÅŸmeleri tüm paydaÅŸlarından gizleyerek, ÅŸirketin kurucu hissedarı olarak sadece bizi deÄŸil, kendi küçük yatırımcısını, SPK'yı ve ihale sürecine kalan fonları da ÅŸaşırttı. Bu konuda SPK'nın da yerine getirmesi gereken hususlar var." "Bu sizin yargınız ama." sözlerime, "Anlatayım, kararı siz verin." diye mukabelede bulundu:
"DüÅŸünün; bir ihale yapılıyor. Altı ay görüÅŸme sürüyor. 15 firmadan beÅŸi tüm görüÅŸme ve incelemelerden sonra baÄŸlayıcı teklifini veriyor. Ancak siz bu firmaların aylar süren ciddi çalışmalarını yok sayarak, ihaleyi, ÅŸartnameye aykırı olarak en başında görüÅŸmelerden çekildiÄŸini yazılı olarak bildiren Boyner'e veriyorsunuz. Bu geliÅŸmeler insana, baÅŸtan planlanmış bir operasyon ile karşı karşıya olduÄŸu hissini veriyor. Boyner'in hissedarı olan Citi Group'un da bu olayda sessiz kalması, Credit Suisse gibi uluslararası kuruluÅŸun da gizli yürütülen sürece ve haksızlığa taraf olması düÅŸündürücü."
Harun Tan da Boyner ile iÅŸlemler devam ederken görüÅŸtüklerini, ancak Boyner'in stratejilerini dinledikten sonra YKM'nin geleceÄŸi açısından kendisiyle yapılacak anlaÅŸmanın olumsuz sonuçlar doÄŸuracağı kanaatine vardıklarını belirtti ve ekledi:
"Zira, son derece borçlu bir ÅŸirket olan Boyner, YKM'nin güçlü mali yapısı ve müÅŸteri portföyünü alarak görüntüsünü düzeltmeye çalışıyor. Ancak ödemeyi borçlanarak yapacağı için zaten yüksek olan borç yükü daha da artacak. Bu durum, bizim YKM için planladığımız büyüme alanlarına ve yeni yatırımlara uygun deÄŸildi. Boyner'in YKM'ye verdiÄŸi fiyat, kendi ÅŸirket deÄŸerinin çok daha üzerinde. Ä°ki misli çarpan deÄŸerine ulaşıyor. Åžirketleri birleÅŸtirip, YKM markasını da yok ederek, pazarın hâkimi olma niyeti var."
Boyner ve Tan ailesinin karşılıklı açtığı davalar sürüyor. Hisselerin devrinin gecikmesi baÅŸka tartışmaları da tetikleyecek gibi görünüyor. Ama son sözü Rekabet Kurulu söyleyinceye kadar tarafların her ÅŸey bitmiÅŸ gibi radikal deÄŸiÅŸiklikler yaparak fiili imkânsızlığa sebebiyet verecek adımlardan uzak durması gerekir. Böylesi hem kendileri hem de Boyner ve YKM tedarikçileri, çalışanları için daha isabetli olacaktır.
Turhan Bozkurt/Zaman
