Ä°spanya'da Valencia ve Murcia'nın ardından en büyük bölgesi Katalonya'nın da yardım isteyebileceÄŸi endiÅŸesi piyasaları dalgalandırdı. Euro Bölgesi'ndeki malî krizin yeniden alevlenmesi ve Çin'in yavaÅŸlayacağına dair kaygılarla Avrupa borsalarında yüzde 7'yi aÅŸan kayıplar yaÅŸandı. Ä°MKB'deki düÅŸüÅŸ ise yüzde 2'ye yaklaÅŸtı.
Euro Bölgesi'ndeki malî kriz endiÅŸelerinin yeniden alevlenmesi ve Çin'in yavaÅŸlayacağına dair kaygılarla piyasalar yeni haftaya sert satışlarla baÅŸladı. Ä°spanya'nın, ülke olarak kurtarılması için yardım isteyeceÄŸine yönelik endiÅŸeler artıyor. Cuma günü merkezî yönetimden maddî destek isteyeceÄŸini açıklayan Valencia bölgesel yönetiminin ardından, Murcia da devletten yardım isteyeceÄŸini açıkladı.
El Pais Gazetesi, Katalonya yönetiminin de yardım isteyebileceÄŸini yazdı. Katalonya, milli gelir bakımından Ä°spanya'nın en büyük bölgesi konumunda bulunuyor. Avrupa ve Çin'den gelen haber akışı, hassas olan piyasa algısını daha da kırılgan hale getirdi. Avrupa borsalarında yüzde 7'yi aÅŸan kayıplar yaÅŸanırken Ä°MKB'de yüzde 1,71 oranında deÄŸer kaybı oldu. Avrupa'nın ortak birimi Euro, yen karşısında 12 senenin en düÅŸük seviyesine inerken dolar karşısında da deÄŸer kaybetti.
Ä°spanya'da merkezî yönetim bu ayın başında bölgesel yönetimlere destek olmak için 18 milyar Euro'luk bir fon kurmuÅŸtu. Bu geliÅŸmeler ülkenin borçlanma maliyetlerini de yukarı çekti. Ä°spanya'nın 10 yıllık tahvil faizi yüzde 7,55'i görerek tarihinin en yüksek seviyesine çıktı. Ä°spanya 10 yıllık tahvil faizleri cuma gününü yüzde 7,27 seviyelerinden kapatmıştı. Ülkelerin 10 yıllık borçlanma maliyetlerinde yüzde 7 seviyesi tehlikeli düzeyde yüksek kabul ediliyor. Bazı analistlerin 'ölümcül faiz' dediÄŸi yüzde 7 sınırı, bir ülkenin borçlanma maliyetini çok artırdığı için sürdürülemez kabul ediliyor.
Yunanistan, Ä°rlanda ve Portekiz'in 10 yıl vadeli tahvillerinin faizi yüzde 7'yi aşınca Avrupa'dan yardım istemek zorunda kalmıştı. Ä°talya'nın 10 yıllık tahvillerinin getirisi de 19 baz puan yükselerek yüzde 6,40'a ulaÅŸtı. Ä°spanya'ya iliÅŸkin endiÅŸelerle Brent petrol 103,70 dolar geriledi. Euro/dolar paritesi 1,21'in altına inerek iki yıldan fazla sürenin en düÅŸük seviyesini gördü.
Serbest piyasada dolar 1,8210 TL, Euro ise 2,2030 liradan iÅŸlem gördü. Ä°spanya'da Valencia bölgesinin malî yardım alacağına dair haberlerle borsalar cuma gününü de sert satışlarla tamamlamış, Ä°talya ve Ä°spanya borsaları yüzde 4-5 aralığında düÅŸüÅŸ kaydetmiÅŸti. Çin Merkez Bankası danışmanının ülkenin üçüncü çeyrekte yavaÅŸlayabileceÄŸini belirtmesi de piyasalardaki gerilimi artırdı. Çin, yılın ikinci çeyreÄŸinde yüzde 7,6 ile üç yılın en düÅŸük büyümesini kaydetmiÅŸti.
Ekonomi küçülüyor
Bu arada Ä°spanya, Avrupa Merkez Bankası'nı harekete geçmeye çağırdı. Ä°spanya DışiÅŸleri Bakanı Jose Manuel Garcia Margallo, birinin Euro için harekete geçmesi gerektiÄŸini ve ÅŸu an bunu yapabilecek tek kurumun Avrupa Merkez Bankası olduÄŸunu söyledi. "Avrupa Merkez Bankası saklanıyor." diyen Margallo, bankanın tahvil alımlarına baÅŸlaması gerektiÄŸini ifade etti. Ä°spanya Ekonomi Bakanı Luis de Guindos ise, bankaların kurtarılması için saÄŸlanacak azami 100 milyar Euro'luk yardımın ardından devletin de kapsamlı bir malî yardıma ihtiyaç göstermesi ihtimalini reddetti. Avrupa'nın Ä°spanya bankalarına saÄŸlayacağı yardıma iliÅŸkin olarak parlamentoda yapılan bir oturuma katılan De Guindos, böyle bir olasılıkla ilgili olarak toplantı dışında sorulan soruyu, "Kesinlikle hayır." ÅŸeklinde cevapladı.
Ayrıca Ä°spanya merkez bankası, ülke ekonomisinin nisan-haziran döneminde çeyrek bazda yüzde 0,4 küçüldüÄŸünü açıkladı. Banka yayınladığı aylık raporda, bu yılın ikinci çeyreÄŸinde ekonomideki daralmanın yıllık bazda ise yüzde 1 olarak gerçekleÅŸmesinin beklendiÄŸini belirtti. Ä°spanya ekonomisi ilk üç ayda çeyrek bazda yüzde 0,3, yıllık bazda da yüzde 0,4 daralma kaydetmiÅŸti. Ä°spanya'da GSYH'ye iliÅŸkin resmî öncü verilerin 30 Temmuz'da açıklanması bekleniyor.
Öte yandan Ä°spanya'da sokaklar da karışmış durumda. Geçen hafta ekonomik kriz nedeniyle hükümetin yaptığı yeni kesintileri protesto etmek için 80 kentte gerçekleÅŸtirilen gösterilerden baÅŸkent Madrid'de düzenlenen olaylı sona erdi. Gösteride 26 kiÅŸi yaralanmış, 7 kiÅŸi de gözaltına alınmıştı. Yüz binlerce kiÅŸinin katıldığı Madrid'deki gösterinin gece yarısı sona ermesinin ardından, Sol Meydanı'nda kalıp protestolarına devam etmek isteyen gruplar ile polis arasında olaylar çıkmıştı. Åžiddet yanlısı bazı grupların çöp bidonlarını ateÅŸe vermesi ve kendisine müdahale eden polise taÅŸ atarak cevap vermesi sonucunda, sokak aralarında koÅŸuÅŸturmacalar yaÅŸanmıştı. (Zaman)
