Yılın ilk çeyreÄŸinde yüzde 1'lik büyümeyle 70 milyar lirayı geçen, yıl sonunda ise 76-80 milyar lira arasında olması öngörülen konut kredisi sektöründe, 120 ay vadede yüzde 1,40'lara varan faiz söz konusuyken, faizlerde psikolojik sınır olan yüzde 1'in altı seviyelerin görülüp görülmeyeceÄŸi merak ediliyor.
Bazı sektör temsilcileri konut kredisi faizlerinde kısa dönemde bir düÅŸüÅŸ öngörmezken ve faizlerin yüzde 1'ler civarında seyretmesini beklerken, bazıları ise olumlu geliÅŸmeler paralelinde yüzde 1'in altına inilebileceÄŸini düÅŸünüyor.
Akbank Bireysel Bankacılıktan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Galip Tözge, konuya iliÅŸkin 2011 yılında konut kredi pazarının yüzde 21 büyüme göstererek 69,6 milyar liraya ulaÅŸtığını, bu büyümenin yüzde 16 gibi önemli bir kısmının ekonominin daha iyimser olduÄŸu yılın ilk yarısında gerçekleÅŸtiÄŸini belirtti.
Temmuz ayı itibariyle Avrupa'daki borç krizinin etkilerinin hem faizlere hem de kurlara yansıması sonucu konut piyasasının ani ÅŸekilde yavaÅŸladığını anımsatan Tözge, ÅŸunları kaydetti:
"2012 yılına da 2011'in dördüncü çeyreÄŸinde en yüksek seviyeye ulaÅŸan belirsizlik ve buna baÄŸlı yüksek faiz ortamıyla baÅŸladık. Bunun yansıması olarak Ocak'ta konut ve baÄŸlantılı olarak konut kredisi piyasasında 107 milyon liralık bir daralma yaÅŸandı.
Åžubat ayına ise Avrupa'da aksiyonların alınmasının olumlu havasıyla, sakinleyen faiz ortamıyla girildi. Piyasa, tekrar büyümeye baÅŸladı. Åžubat ayında pazar büyümesi, ocak ayındaki daralmayı telafi etti ve sene sonunun 50 milyon lira üzerine çıktı. Mart ayında büyüme hızlandı ve ilk çeyrek itibariyle pazar bakiyesi 70,3 milyar liraya ulaÅŸtı.
Bu rakam, pazarda ilk çeyrekte yüzde 1'lik bir büyümeye iÅŸaret ediyor. Pazarın mevsimsel olarak yılın ikinci çeyreÄŸinde daha fazla büyüme göstermesini bekliyoruz. Ancak, sektörün ilk çeyrekteki seyri senelik büyümenin de sınırlı olacağının habercisi niteliÄŸinde."
"Konut sektörü son iki seneye göre yavaÅŸ seyredecek"
2012 yılındaki makroekonomik beklentilere paralel olarak konut sektörünün son iki seneye göre yavaÅŸ seyretmesini beklediklerini belirten Tözge, "Sektördeki soÄŸumaya paralel olarak, konut kredileri pazarında da büyümenin sınırlı olmasını bekliyoruz.
Faizlerin düÅŸme trendine girmesi veya ekonominin beklentilerin üzerinde büyümesi durumunda, konut sektörü ve konut kredileri pazarı hızla kendini toparlayabilir. Pazarın yüzde 10-12 gibi bir oranda büyümesi ve 76-78 milyar lira ile seneyi kapatması mümkün görünüyor" yorumunu yaptı.
Piyasanın genelinde, mart ayının ikinci yarısında faiz oranlarında düÅŸme beklentisi bulunduÄŸuna iÅŸaret eden Tözge, son geliÅŸmeler ışığında TL faizlerde ve dolayısıyla konut kredisi faizlerinde kısa dönemde bir düÅŸüÅŸ beklemediklerini, piyasanın açıklamalara karşı hala çok hassas olduÄŸunu, tüketicinin beklediÄŸi faizlerin gerçekleÅŸmesi için yurt dışı kaynaklı volatilitenin ve enflasyon üzerindeki baskının azalması gerektiÄŸini belirtti.
"Faizlerde kısa vadede büyük düÅŸüÅŸler beklemiyoruz"
Garanti Mortgage Genel Müdürü Cemal Onaran da 2011'de mortgage faiz oranlarının uzun bir süre yüzde 1'in altında seyrettiÄŸini hatırlatarak, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) ile Merkez Bankası tarafından alınan tedbirlerle konut kredisi faiz oranlarının 2011'in son çeyreÄŸinde yüzde 1,20 seviyesinin üstüne geldiÄŸini anımsattı.
2012 yılına aynı ÅŸekilde yüksek faiz ortamıyla baÅŸlandığına dikkati çeken Onaran, bunun neticesinde konut kredisi hacimlerinin yılın ilk iki ayında sadece yüzde 0,4 oranında büyüdüÄŸünü, geçtiÄŸimiz yıl bu oranın yaklaşık yüzde 4 seviyesinde olduÄŸunu ifade etti.
Daha sonra Avrupa'nın finansal sistemle ilgili sorunlarını yavaÅŸ da olsa çözmeye baÅŸlamasının piyasayı bir miktar hareketlendirdiÄŸini ve bunun karşılığında faiz oranlarında bir miktar düÅŸme gözlemlendiÄŸini hatırlatan Onaran, 16 Mart itibariyle katılım bankaları hariç toplam 69,9 milyar liraya ulaÅŸan konut kredisi sektörünün yıl sonunda 80 milyar lira seviyesine geleceÄŸini, dolayısıyla yüzde 15'lik büyüme beklediklerini kaydetti.
Bundan sonrası için ise yurt içinde ve yurt dışında herhangi bir olumsuz geliÅŸme yaÅŸanmaması halinde faizlerin bir miktar daha gevÅŸeme olabileceÄŸinin altını çizen Onaran, "Ancak bu sene faizlerin yüzde 1'ler civarında kalmasını beklemek mantıklı olacaktır.
Faizlerdeki bu olası gevÅŸeme, konut sektöründe bazı lokasyonlarda yoÄŸun olan stokun erimesi anlamında da olumlu bir geliÅŸmedir. Ancak 2012, bu anlamda özellikle yeni konut satışları bakımından rekabetin yoÄŸun yaÅŸanacağı bir yıl gibi görünüyor. Konut kredisi faizlerinde kısa vadede çok büyük düÅŸüÅŸler beklememekle beraber, mevcut faiz seviyesi de konut almak açısından makul bir düzeyde" ÅŸeklinde deÄŸerlendirme yaptı.
"Ä°ndirimlerin aÅŸağı yönlü trendi gösterdiÄŸini söylemek için erken"
TEB Özel Bankacılık Genel Müdür Yardımcısı Gökhan Mendi de 2012 ilk çeyreÄŸinde, kredi faizlerinde tüketiciler lehine fiyat revizyonları yapılmaya baÅŸlandığını, ancak bu indirimlerin, aÅŸağı yönlü bir fiyat trendini gösterdiÄŸini söylemek için erken olduÄŸunu belirtti.
Konut kredisi fiyat yönünü genel ekonomik göstergelerin performansının belirleyeceÄŸini dile getiren Mendi, fiyatların bu seviyelerde olması ile sektörde yüzde 5-6 arasında temkinli büyüme yaÅŸanmasını beklediklerini bildirdi.
Gökhan Mendi, "2011 yılında konut talebinde kredi faiz oranlarındaki yükselme ile kredi iÅŸtahında yavaÅŸlama, 2012 yılının ilk 3 ayında da devam etmiÅŸtir. Bankaların konut kredisi kullandırma eÄŸilimlerinde yavaÅŸlama beklentisi ve üreticilerin tüketiciye yönelik kampanyalarının devam edeceÄŸi 2012 yılında, konut talebinde sınırlı artış beklentisi mevcuttur" yorumunu yaptı.
Konut kredisinde, 2011 yılında beklentilerin üzerinde gerçekleÅŸen faiz oranlarından sonra 2012 yılına daha ılıman bir havada girildiÄŸinin altını çizen Mendi, ancak yüzde 1'in altındaki faizlerin 2012 yılında henüz gerçekleÅŸmediÄŸini, bununla birlikte yüzde 1'e yakın seyreden cari faiz oranlarının konut alımı için yine de "avantajlı bir fiyatlama" olarak müÅŸterilere sunulduÄŸunu belirtti.
Mendi, yıl sonu itibariyle konut kredisi toplam hacminin 85 milyar liraya ulaşacağının tahmin edildiğini ifade etti.
"Yüzde 1'in altı gerçekleÅŸir"
TSKB Gayrimenkul DeÄŸerleme AÅž Teminat DeÄŸerleme Departmanı Yöneticisi Onur Çakmaklı da Åžubat ayının ikinci haftasından itibaren bankalarda faiz indirimi yapılacağı söylentileri ve ardından Merkez Bankası'nın faiz koridorunu 1 puan daraltmasıyla bankalarda faiz oranı indirimlerinin gerçekleÅŸmeye baÅŸladığına deÄŸinerek, bankaların bugünlerde 120 ay vadeli yüzde 1,08 ile yüzde 1,44 aralığında konut kredisi kullandırmaya baÅŸladığını, bankaların faiz indirimi yarışına girmesi ile önümüzdeki aylar itibariyle bu oranın psikolojik sınır olarak görülen yüzde 1'in de altına inmesinin beklendiÄŸini kaydetti.
Faiz oranlarının yüzde 1'in altına inmesiyle bekleme safhasında olan tüketicinin konut alımlarına yöneleceÄŸini, piyasanın süregelen durgunluÄŸunu atacağını ve canlanacağını vurgulayan Çakmaklı, konut kredisi faiz oranının yüzde 1'in altına inmesinin çok kısa bir zamanda gerçekleÅŸeceÄŸini, yılın ikinci yarısına kadar beklemeyeceÄŸini düÅŸündüklerini bildirdi.