Merkez Bankası’ndaki ‘kara liste’nin bankalara devredilmesiyle ilgili çalışma son aşamaya geldi. ‘Sicili bozuk’ ve ‘temiz’ diye ikiye ayrılacak listeyle tüketicinin tüm borç bilgileri takip edilecek.
Kamuoyunda ‘kara liste’ olarak bilinen Merkez Bankası bünyesindeki kredi bilgilerinin yer aldığı ‘risk merkezi’nin Türkiye Bankalar Birliği’ne (TBB) devredilmesiyle ilgili çalışmalarda sona gelindi. Bankalar tarafından oluşturulacak yeni listede, kredilerin yanı sıra elektrik, su, telefon gibi borç bilgileri de yer alacak. Yeni kara liste tüm finans kuruluşlarına açık olacak ve kuruluşlar kara listeden hizmet almak için belirli bir ücret ödeyecek.
Finans kurumları yararlanacak
BDDK’nın yayınlama aşamasına geldiği yönetmeliğe göre, Merkez Bankası bünyesindeki kara liste bilgilerinin tamamı Bankalar Birliği’nin oluşturacağı merkeze devredilecek. Bankalar tarafından oluşturulacak kara liste, iki ayrı sınıftan oluşacak. Birinci sınıfta, ‘sicili temiz olan’ müşterilerin bilgileri yer alacak. İkinci listede ise, sicili bozuk olan, kredi borçlarını düzenli ödemeyen kişilerin bilgileri bulunacak.
Bankalar tarafından oluşturulacak kara listenin kapsamı da genişletiliyor. Yeni risk merkezine, tapu, Maliye Bakanlığı, telefon şirketleri, elektrik ve su şirketlerinden de bilgi alma hakkı verilecek. Böylece, risk merkezinde tüketicilerin, vergi, elektrik, telefon ve su borçları da sorgulanabilecek. Bankalar tek tuşla, tüketicilerin tüm bilgilerini görebilecekler. Bu yöntemle, çek işlemleri ve kredi işlemlerine disiplin getirilmesi sağlanacak. Yeni kara listeden finans kurumlarının tamamı yararlanabilecek. Ancak, sistemden yararlanmak için, belirli bir ücret ödemek gerekecek. Sorgulama işlemlerine disiplin getirmek için hizmet satın alma bedelinin yüksek tutulması da planlanıyor. İlerleyen dönemlerde ise, kara listenin, finans kurumları dışındaki kurumlara da açılması öngörülüyor.
Listeyi 9 kişilik kurul yönetecek
Vergi ve prim alacaklarına ödeme kolaylığı getiren torba yasada, Merkez Bankası bünyesindeki kara listenin Türkiye Bankalar Birliği’ne devredilmesine ilişkin hükme yer verilmişti. BDDK, Merkez Bankası ve Bankalar Birliği yeni kara liste için çalışmalara başladı. Bankalar arasındaki anlaşmazlık nedeniyle yeni kara liste ile ilgili yönetmelik bir türlü hazırlanamamıştı. Şimdi bankalar arasında uzlaşma sağlandı. BDDK da, yeni kara listenin uygulama esaslarına ilişkin bir yönetmelik hazırladı. Yönetmeliğin önümüzdeki günlerde Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girmesi bekleniyor. Yönetmeliğin ardından ise, yeni kara listenin yönetimi için 9 kişilik yönetim kurulu oluşturulacak. Yönetim kurulunda, kamunun üyeleri de yer alacak.
Hüseyin Özay/Star
