Fiba Holding Yönetim Kurulu BaÅŸkanı dahi bankacı Hüsnü ÖzyeÄŸin, Çin’de yatırım yapacak iÅŸadamlarını, “Çin’de yatırım yapacaksanız mutlaka Çinli ortakla yapın. Bunu söylüyorum çünkü ben Çinli ortakla yapmadım” diye uyardı. ÖzyeÄŸin’in bu sözleri Turkmall ile Çin’de yaptığı AVM yatırımının kötü gittiÄŸi yorumlarına neden oldu.
Türk-Çin Ä°ÅŸ Konseyi BaÅŸkanı Hüsnü ÖzyeÄŸin, Çin’de yatırım yapanların mutlaka bu yatırımı Çinli bir ortakla yapması gerektiÄŸini belirterek, ”Bunu özellikle söylüyorum. Çünkü ben Çinli ortakla yapmadım” dedi. Bankacılık dahisi olarak anılan ve 3 milyar dolarla Türkiye’nin en zengin kiÅŸisi olan Fiba Holding Yönetim Kurulu BaÅŸkanı ÖzyeÄŸin’in bu sözleri, Turkmall ile Çin’de yaptığı 200 milyon dolarlık AVM yatırımının kötü gittiÄŸi yorumlarına neden oldu.
ÖzyeÄŸin, Türk Sanayicileri ve Ä°ÅŸadamları DerneÄŸi (TÜSÄ°AD) International ile Dış Ekonomik Ä°liÅŸkiler Kurulu (DEÄ°K) bünyesinde faaliyet gösteren Türk-Çin Ä°ÅŸ Konseyi tarafından düzenlenen ‘Çin’i Anlamak&Çin ile Ä°ÅŸ Yapmak’ baÅŸlıklı konferansta yaptığı konuÅŸmada, Türkiye’nin aslında Çin ile iliÅŸkilerini kendisi açısından geliÅŸtirmek zorunda olduÄŸunu söyledi.
GeliÅŸmekte olan ülkelerin birbirleriyle daha iyi ticari ve ekonomik iliÅŸkiler içine girmeleri halinde büyüme fırsatı elde edeceklerinin altını çizen ÖzyeÄŸin, ÅŸöyle konuÅŸtu:
”Çin’den cari açığımız açısından zaman zaman ÅŸikayetçi oluyoruz. Ben buna tersten bakıyorum. Biz Ä°stanbul’daki limanımız için Çin’den vinçler satın aldık. Bu vinçler sadece Japonya, Almanya ve Çin’de yapılıyor. Biz bu konteynerleri Çin’den aldığımız zaman Türkiye cari fazla verdi. Bunları biz Çin’den almak yerine Almanya’dan alsaydık, yüzde 30’dan fazla döviz ödeyecektik.
‘Kendimize bakalım’
Türkiye’nin Çin ile cari açığını konuÅŸtuÄŸumuz zaman biraz da kendimize bakmamız lazım. Türkiye’nin Çin’e yaptığı ihracatın en önemli 4 kalemi ham maden... Biz mermer blokları konteynerlere koyup Çin’e yolluyoruz. Sonra da o bloklar Çin’de kesiliyor, parlatılıyor, bize tekrar geri geliyor. Yine de Ä°talya ve diÄŸer mamul mermer üreten ülkelerin fiyatlarından daha ucuza geri geliyor. Onun için cari açığı konuÅŸtuÄŸumuz zaman kendimize bakmamız gerekiyor. Çünkü bir yerde dünya ticareti fiyatlarla, üretim maliyetleriyle çok iliÅŸkili.”
200 milyon $ yatırdı
Ä°leriye dönük Çin ile iÅŸ yapmayan ÅŸirketin verimli bir ÅŸirket olmayacağına inandığını dile getiren ÖzyeÄŸin, ”Çin’den mal alırsınız veya Çin’e mal satarsınız. Çin’e gidip oradaki üretim tesislerini görmeden, orada ürünler kaça alınıyor kaça satılıyor, onların çalışma tarzını görmeden eÄŸer iÅŸ yaparsanız o iÅŸinizi verimli ÅŸekilde yapmıyorsunuz demektir” dedi.
Kendisinin Çin’de son 3 yılda ciddi tecrübeler yaÅŸadığını ifade eden ÖzyeÄŸin, ”Çünkü bir ülkeye 200 milyon dolar sermaye yatıran biri olarak ki bunun içine krediyi koymuyorum, Çin’de bilfiil yatırım yapacak kuruluÅŸlara ÅŸunu söylemek istiyorum; Çin’de yatırım yapacaksanız mutlaka bir Çinli ortakla yapmalısınız. Bunu özellikle söylüyorum. Çünkü ben Çin’li ortakla yapmadım” ÅŸeklinde konuÅŸtu.
Çin’e 2 milyar dolar yatıracak
Hüsnü ÖzyeÄŸin’in Turkmall ile Çin’de ortak kurduÄŸu Star Mall Group, 2 milyar dolarlık yatırımla 10 adet alışveriÅŸ merkezi yapmayı planlıyor. Star Mall’ın Çin’deki ilk gayrimenkul yatırımı Shenyang Plaza olmuÅŸtu. Plaza 200 milyon dolarlık yatırımla açılmıştı. Hüsnü ÖzyeÄŸin’in bu yatırımının pekçok Türk markanın da Çin’e adım atmasına yardımcı olacağı ve 500 milyon dolarlık Türk perakende yatırımı çekeceÄŸi belirtiliyordu.
Ümit Boyner: Ticaret vizesi engel oluyor
TÜSÄ°AD Yönetim Kurulu BaÅŸkanı Ümit Boyner, iÅŸdünyasının makul süreler içerisinde ve uzun dönemli-çok giriÅŸli Çin ticari vizesi alamamasının, iki ülke arasındaki ticaret ve yatırım iliÅŸkilerinin önünde ciddi bir engel oluÅŸturduÄŸunu, vizelerin iliÅŸkilerin ivme kazanması açısından önemli bir katalizör görevi göreceÄŸini kaydetti.
Boyner, konferansta yaptığı konuÅŸmada, Çin’in ‘ekonomik kriz’ kelimesinin son karakterini kullanarak ‘fırsat’ kelimesini türeten bir mantığa sahip olduÄŸunu vurgulayarak, ”Çinli ünlü filozof Xun Zi’nin de dediÄŸi gibi (Dağın zirvesine çıkmadan gökyüzünün ne kadar yüksek olduÄŸunu anlayamazsınız, nehrin dibine dalmadan ne kadar derin olduÄŸunu anlayamazsınız)” dedi. (Vatan)
