Elektrik ve doğalgaz tarifelerinde yapılan artışın Nisan ayında tüketici enflasyonuna doğrudan etkisinin öngörüldüğü gibi 0.51 puan olduğuna işaret eden Merkez Bankası, enerji grubunun yıllık tüketici fiyatlarına katkısının ise 2.37 puana ulaştığını vurguladı.
Merkez Bankası, Nisan Ayı Fiyat Gelişmelerini açıkladı. Nisan ayında tüketici fiyatlarının yüzde 1.52 oranında arttığına, yıllık enflasyon yüzde 11.14'e yükseldiğine dikkat çekilen açıklamaya göre bu yükselişte elektrik ve doğal gaz tarifelerinde yapılan düzenlemeler etkili oldu. Bunun yanı sıra, giyim fiyatlarındaki yüksek oranlı artışlara bağlı olarak temel enflasyon göstergeleri de yükseliş gösterdi.
Enflasyon Raporu'nda da belirtildiği gibi, enflasyonun önümüzdeki aylarda dalgalı bir seyir izledikten sonra tekrar azalış eğilimine girmesi bekleniyor. Öte yandan, kısa vadeli görünüm açısından enflasyonun Mayıs ayında sergileyeceği düşüşün miktarı kritik önem taşıyor.
ÖKTG-H ve ÖKTG-I göstergelerinde artış
Bu dönemde enerji, işlenmemiş gıda, alkollü içecekler ve tütün ürünleri ile altını dışlayan ÖKTG-H endeksinin yıllık artış oranı yüzde 8.62'ye, bu endeksten işlenmiş gıda ürünleri çıkarılarak elde edilen ÖKTG-I göstergesinin yıllık artış oranı ise yüzde 8.24'e çıktı.
Hizmet fiyatlarındaki artışta akaryakıt fiyatlarının gecikmeli yansımaları
Hizmet fiyatları Nisan ayında yüzde 0.59 oranında artış kaydetti ve yıllık enflasyon 0.56 puanlık yükselişle yüzde 6.73 oldu. Özellikle, artan akaryakıt fiyatlarının gecikmeli yansımaları ile yükselen ulaştırma hizmetleri fiyatları ve lokanta-otel grubu fiyatlarındaki artışlar grup fiyat gelişmelerinde belirleyici oldu. Söz konusu iki alt grubun yıllık enflasyonu bu dönemde sırasıyla yüzde 9.85 ile 9.31'e yükseldi. Yemek ve ulaştırma hariç hizmet grubunda ise enflasyon, temelde haberleşme hizmetlerindeki baz etkisine bağlı olarak yüzde 5.23 seviyesine çıktı. Kira yıllık enflasyonu ılımlı seyrini sürdürdü.
Enerji Grubu'nun yıllık TÜFE'ye katkısı 2.37 puan
Mevsimsellikten arındırılmış fiyatlar ile yayılım endeksleri Nisan ayında hizmet fiyatlarının ana eğiliminde sınırlı bir artışa işaret etti. Nisan ayında enerji fiyatları yüzde 3.06 oranında artarken grup yıllık enflasyonu yüzde 16.12'ye yükseldi. Bu gelişmede elektrik ve doğalgaz tarifelerinde yapılan artış belirleyici olurken söz konusu fiyat artışının tüketici enflasyonuna doğrudan etkisi öngörüldüğü gibi 0.51 puan olarak gerçekleşti. Öte yandan, elektrik ve doğalgaz hariç enerji grubunda ise fiyatlar uluslararası enerji fiyatlarındaki gerileme paralelinde Nisan ayında sınırlı miktarda azaldı. Böylelikle Nisan ayı itibarıyla enerji grubunun tüketici fiyatları yıllık enflasyonuna katkısı 2.37 puana ulaştı.
İşlenmemiş gıda fiyatları son üç aydaki ılımlı görünümünü korudu
Gıda ve alkolsüz içecekler grubu fiyatları Nisan ayında yüzde 0.12 oranında azaldı ve grup yıllık enflasyonu sınırlı bir oranda yükselerek yüzde 11.65 oldu. Mevsimsel etkilerden arındırılmış işlenmemiş gıda fiyatları bu dönemde bir miktar yükselse de son üç aydaki ılımlı görünümünü korudu. Nisan ayında taze meyve sebze fiyatları, meyve fiyatlarındaki artışa karşın sebze fiyatlarındaki gerilemeye paralel olarak düşüş kaydetti. Diğer işlenmemiş gıda grubunda ise fiyatlar yumurta ve süt fiyatlarındaki azalışa bağlı olarak geriledi. Son dört aydır azalan kırmızı et fiyatları ise bu dönemde sınırlı oranda yükseliş gösterdi. Bu gelişmelere rağmen, işlenmemiş gıda grubu yıllık enflasyonu düşük bazın etkisiyle bir miktar yükselerek yüzde 13.71 oldu.
İşlenmiş gıda grubu yıllık enflasyonu yüzde 9.80'e yükseldi
Nisan ayında işlenmiş gıda fiyatları yüzde 0.44 oranında arttı. Ekmek ve tahıl grubu aylık enflasyonu bu dönemde bir miktar yükselirken, katı-sıvı yağlar ve işlenmiş et ürünlerinde fiyat artışları azalarak devam etti. İslenmiş gıda grubunun hemen hemen bütün alt kalemlerinde yıllık enflasyonun arttığı gözlendi. Bu çerçevede işlenmiş gıda grubu yıllık enflasyonu 0.36 puan yükselerek yüzde 9.80 seviyesinde gerçekleşti.
Üretici fiyatları 0.57 puan azalışla yüzde 7.65 oldu
Nisan ayında üretici fiyatları yüzde 0.08 oranında artarken, yıllık enflasyon 0.57 puan azalarak yüzde 7.65 oldu. Tarım fiyatları mevsimsel ortalamaların altında bir değişim gösterdi ve grup yıllık enflasyonu 4.24 puan azalarak yüzde 1.92'ye geriledi. Bitkisel ürünler fiyatları bir önceki aya göre yavaşlayarak da olsa gerilemeye devam ederken bu görünüm tüketici fiyatlarına görece sınırlı bir oranda yansıdı. İmalat sanayine girdi oluşturan tarım ürünlerinden ayçiçeği ve mısır fiyatlarındaki artışlar sürerken, pamuk fiyatlarının yüzde 9.72 ile oldukça yüksek bir oranda gerilediği ve buğday fiyatlarının bir miktar yükseldiği gözlendi.
Canlı hayvan ve hayvansal ürün fiyatlarındaki gerileme hızlanarak sürdü
Nisan ayında canlı hayvan ve hayvansal ürünler grubu fiyatlarındaki gerileme ise hızlanarak sürdü. İmalat sanayi fiyatları Nisan ayında yüzde 0.18 oranında arttı ve yıllık enflasyon yüzde 9.02 seviyesinde gerçekleşerek bir önceki aya kıyasla belirgin bir değişim göstermedi. Mart ayında keskin yükseliş gösteren petrol ürünleri ve ana metal imalatı fiyatları, Nisan ayında uluslararası metal ve petrol fiyatlarındaki gerilemenin de etkisiyle sınırlı oranlarda yükseldi. Petrol ve ana metal grupları dışındaki imalat sanayi fiyat artışı ise yıllık bazda 0.37 puanlık azalışla yüzde 7.81 düzeyine geriledi.
Dayanıklı mallarda fiyatlar geriledi, diğer gruplarda arttı
MIGS sınıflamasına göre incelendiğinde, dayanıklı mallarda fiyatların gerilediği diğer gruplarda ise fiyatların arttığı gözlendi. Dayanıklı mal grubu fiyatlarındaki gerileme mücevherat imalatı fiyatlarından kaynaklanırken, dayanıksız mal grubu fiyatlarındaki artışta ise tüketici fiyatlarına da yansıyan giyim imalatı fiyatlarındaki yükseliş belirleyici oldu.
Öte yandan, sermaye ve ara malları imalatı gruplarında 2011 Ekim ayından itibaren gerileme eğilimine giren yıllık enflasyon Nisan ayında yükseldi.
