Son dönemde açıklanan verilerle Türkiye ekonomisinin 2012 yılında yavaÅŸlayacağı açık ÅŸekilde ortaya çıktı ama yavaÅŸlamanın sert mi yumuÅŸak mı olacağı konusu henüz üzerinde karar verilemeyen bir konu. 2012 yılı ilk çeyrek geliÅŸmeleri için gerçekleÅŸtirilen ön tahminler de araÅŸtırma kuruluÅŸları tarafından açıklanmaya baÅŸlandı. BahçeÅŸehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal AraÅŸtırmalar Merkezi 'betam' araÅŸtırmacıları Dr. Zümrüt Ä°mamoÄŸlu ve Barış Özbilgen en son araÅŸtırma notunda bu konuya ışık tuttular. 2012 ilk çeyreÄŸi için büyüme tahminlerini özet olarak aktarıyoruz.

AraÅŸtırmacılar ÅŸubat ayında Sanayi Üretim Endeksi'nin ocak ayına göre yüzde 0,7, ihracat miktar endeksi ise yüzde 4,8 arttığının altını çizerken ithalat miktar endeksinin ise yüzde 0,2 oranında azaldığını vurguluyorlar. Veriler 2012 1. çeyrekte ekonomik büyümenin iyice hız kestiÄŸine iÅŸaret ediyor. Ä°hracattaki artış ÅŸubat ayının en umut verici geliÅŸmesi oldu. Ä°thalatta ise düÅŸüÅŸ oldukça sınırlı kaldı.
Bu verilere göre araÅŸtırmacılar 2012 1. çeyreÄŸinde GSYH'nın geçen yılın son çeyreÄŸine göre yüzde 0,3 oranında büyüyeceÄŸini tahmin ediyorlar. Gene bu verilere göre 2012 1. çeyrekte yıldan yıla büyüme oranını yüzde 3,5 olarak hesaplanabiliyor.

Åžubat ayında uzun zamandır ilk defa hem dış ticaret dengesinde hem de cari dengede geçen yılın aynı ayına göre belirgin bir iyileÅŸme gerçekleÅŸti. Ä°hracattaki yüksek artış sayesinde ÅŸubat ayında cari açık $1,8 milyar azalarak $4,2 milyar oldu. 12 aylık cari açık 75,3 milyar dolara düÅŸtü. Önümüzdeki aylarda düÅŸüÅŸün devam edeceÄŸi ve 1. çeyrek sonu itibarıyla cari açığın GSYH'a oranının 9,9'dan 9,3'e gerileyeceÄŸi tahmin ediliyor.

2011 büyüme oranı gerçekleÅŸmesi Betam'ın tahmini olan yüzde 8,4'e çok yakın, yüzde 8,5 seviyesinde gerçekleÅŸmiÅŸti. Ancak yıllık büyümenin oldukça güçlü görünmesine karşılık, çeyreklik büyüme beklentilerin altında kaldı. Betam geçen yılın aynı çeyreÄŸine göre 2011 4. çeyrek büyüme oranını yüzde 6,2 tahmin etmiÅŸti. Bu oran TÜÄ°K verilerinde yüzde 5,2 olarak gerçekleÅŸti. Her ne kadar bu yavaÅŸlama, gene de yumuÅŸak iniÅŸ senaryosuna uygun gözükse de 1. çeyrek verileri yavaÅŸlamanın ÅŸiddetinin giderek arttığı sinyalini de veriyor.

Ocak ve ÅŸubat ayı verileri 1. çeyrekte sanayi üretiminin geçen çeyreÄŸe göre azaldığını gösteriyor. Ä°hracatta artış geçen çeyreÄŸe göre daha kuvvetli iken, ithalattaki azalma miktarsal (fiyat etkisinden arındırılmış) olarak yavaÅŸlıyor. EÄŸer mart ayında da ithalatta güçlü bir azalma olmazsa net ihracat kaleminin büyümeye katkısı sınırlı kalabilir.

Öte yandan yüksek petrol fiyatları ve Avrupa'da belirginleÅŸen durgunluk Türkiye ekonomisi için de risk oluÅŸturuyor. Euro bölgesinde sanayi üretimi ÅŸubatta geçen yılın aynı ayına göre yüzde 1,8 geriledi. Almanya'da 1. çeyrek sanayi üretimi ocak ve ÅŸubat aylarında son çeyreÄŸe göre ortalama yüzde 0,8 azaldı. Yükselen petrol fiyatlarına karşın Merkez Bankası daha sıkı bir para politikası izleyeceÄŸinin sinyallerini veriyor. Enflasyonu kontrol altına almak için Merkez Bankası'nın da öngördüÄŸü sıkı para politikası gerekli. Bu durumda ekonomide yavaÅŸlamanın yumuÅŸaktan sert iniÅŸe geçmemesi için mali politikada gevÅŸeme gerekebilir.

Mali politika gevÅŸetilecekse gevÅŸemenin miktarı kadar kompozisyonu da önemli. Bütçede atılan adımlarda tüketim yerine yatırımı destekleyici ya da iÅŸgücü maliyetlerini azaltıcı tedbirlere yönelinmesi enflasyonist ortamda daha olumlu olacaktır. TeÅŸvik paketi de bu yönde atılmış olumlu bir adımdır.

AkÅŸam