ABD’nin tahvil alım programından vazgeçeceÄŸi ve geliÅŸen piyasalardaki hızlı çöküÅŸle dolar 2.0399, euro 2.7316’yla TL karşısında tarihi zirveye çıkarken Merkez Bankası BaÅŸkanı Erdem BaÅŸçı’dan ÅŸaşırtan açıklamalar geldi.
Doların yılsonunda 1.92’ye ineceÄŸini belirten BaÅŸkan Erdem BaÅŸçı, dövize çok etkili müdahalede bulunacaklarını, belirtti.
BaÅŸçı dövize nasıl bir müdahalede bulunacaklarına iliÅŸkin net bir ipucu vermezken, “Faiz silahını hiç kullanmayacağız. Bundan sonra bizden döviz tarafında TL’ye deÄŸer kazandırıcı ÅŸoklar beklensin. Åžu anda hücuma geçiyoruz. Hücum ÅŸaşırtma sanatıdır. Maradona’nın bir golü vardı. Dümdüz gitti, gol attı. O da dümdüz gittiÄŸi için ÅŸaşırttı. Dolayısıyla bu tür sürprizlerle döviz piyasasında rezervlerimizi o kadar etkili kullanırız ki herkes hayret eder” diye konuÅŸtu. BaÅŸçı’nın açıklamaları piyasalarda tartışmalara neden oldu.
BaÅŸkan BaÅŸçı, konuÅŸmasının başından sonuna kadar piyasaları ‘ÅŸaşırtma’ taktiÄŸi uyguladı. BaÅŸçı öncelikle Merkez Bankası’nın fonlama faizinin yılsonuna kadar yüzde 6.75’lik ortalamanın altına inmeyeceÄŸini belirterek bir anlamda politika faizini yükseltmiÅŸ oldu. Ardından “Faiz artırımı olmayacak” dedi. BaÅŸçı’nın çeliÅŸkileri bununla da bitmedi, konuÅŸmasının başında “Kurla ilgili hiç kaygımız yok, çıktığı gibi inecektir, yılsonunda 1.92’yi görürüz” dedi. BaÅŸçı konuÅŸmasının sonuna yaklaşırken bu kez de “Kurlara karşı hücuma” baÅŸlayacaklarından bahsetti.
CARÄ° AÇIK DÜÅžÜYOR
Merkez Bankası BaÅŸkanı BaÅŸçı, konuÅŸması sırasında makro ekonomik hedef ve geliÅŸmelere iliÅŸkin bilgiler de verdi. BaÅŸçı, yılsonu için enflasyon tahminlerinin yüzde 6.2 olduÄŸunu, 2014 yılı Åžubat ayı için de yüzde 5 civarında öngördüklerini hatırlatarak ve bunu hala kuvvetle muhtemel gördüklerini söyledi. Yılsonu büyüme tahmininin yüzde 3-4 aralığında olduÄŸunu ifade eden BaÅŸçı, ÅŸunları söyledi:
“Cari açıkta öngörülenden biraz daha iyi geliÅŸmeler var. AÄŸustos ayı itibariyle öncü veriler ithalatta geçen yıla göre bir yavaÅŸlama, ihracatta ise bir artış görüyoruz. Ä°hracatın ithalatı karşılama oranı hızla yükseliyor. Bu iyi bir geliÅŸme. Burada da cari açıkla ilgili bir önceki orta vadeli programa göre aÅŸağı yönde revize etme ihtiyacı olacak.”
Döviz BaÅŸçı’yla rekor kırdı
Merkez Bankası BaÅŸkanı Erdem BaÅŸçı’nın konuÅŸması piyasaları yatıştırmak yerine telaşı daha da arttırdı. BaÅŸçı’nın açıklamasının başında 2.0001 seviyesinde olan dolar gün içinde 2.0371 TL’ye, 2.68 TL seviyesinde olan euro ise 2.7192 TL’ye çıktı. Kapanış dolarda 2.0399, euroda ise 2.7316 TL’den oldu. Yarım dolar, yarım eurodan oluÅŸan döviz sepeti ise 2.3792 ile yeni rekor seviyeye çıktı.
Türk Lirası bir günde dolara karşı yüzde 2.19, euroya karşı yüzde 2.30, döviz sepetine karşı ise yüzde 1.85 deÄŸer kaybetti. Dövizdeki hareketlilik diÄŸer piyasalarda da satış getirdi. Borsa güne yüzde 2 civarında kayıpla baÅŸlarken öÄŸleden sonra satışlar hızlandı. BIST-100 Endeksi günü yüzde 4.73 kayıpla 65 bin 520 puandan kapattı. Piyasalardaki sert rüzgârlar bono faizinde de kendisini hissettirdi. Gösterge tahvilin faizi yüzde 9.82 seviyesini gördü.
Altın fırladı, petrol yükseliyor
ABD Merkez Bankası’nın (Fed) tahvil alım programına son vereceÄŸi açıklamasıyla haftalardır yükseliÅŸ trendinde olan altın, Suriye’ye müdahale haberleriyle dün son üç ayın en yüksek seviyesine çıktı. Ons altının (31.1 gram) fiyatı bin 418 dolara yükselirken, iç piyasada 3 TL’lik artışla 93 TL’ye yaklaÅŸtı.
Cumhuriyet altının fiyatı ise 625 TL’ye çıktı. Suriye gerilimi sadece altını deÄŸil, petrol fiyatında da yükseliÅŸe neden oldu. Türkiye’nin de gösterge olarak kabul ettiÄŸi Brent türü ham petrolün varil fiyatı 112 dolara kadar yükseldi. Suriye gerilimi OrtadoÄŸu ve Kuzey Afrika borsalarında yüzde 3’ün üzerinde kayıp yaratırken, Avrupa borsalarında ise kayıplar yüzde 2’ye ulaÅŸtı.
ÇaÄŸlayan: Merkez’in $’a müdahalesine gerek yok
TARÄ°HÄ° sınırı geçen dolarla ilgili açıklamalarda bulunan Ekonomi Bakanı Zafer ÇaÄŸlayan, doların 2 lirayı geçmesinin psikolojik bir sınır olduÄŸunu ifade ederek, “Benim anlayışıma göre Merkez Bankası’nın doların yükseliÅŸine iliÅŸkin müdahale yapmasına bir gerek yok. Çıkacağı yere kadar çıkar. Dövizle borçlanan özel sektörün de gerekli tedbiri aldığını varsayarak bunu söylüyorum. EÄŸer bu tedbir alınmışsa fazla da endiÅŸelenecek bir ÅŸey yoktur. Bu noktada Merkez Bankası’nın kaynaklarını boÅŸu boÅŸuna harcamanın, müdahale etmenin bana göre bir anlamı yok” dedi.
Dolardaki yükseliÅŸi faiz beklentisi ve faizlerin arttırılması ile ilgili bir baskı olarak yorumladığını ifade eden ÇaÄŸlayan, ÅŸunları söyledi:
“Daha fazla faizler yükseltilsin diye faiz lobisinin bir çabası olarak bunu görüyorum. Bu, Fed’in yaptığı açıklamalarla direkt ilintili bir konu. GeliÅŸmekte olan ülkeler bundan daha fazla etkilendi. Ancak Türkiye kaya gibi dimdik. Åžükürler olsun bir sıkıntı söz konusu deÄŸil. Dolar iner çıkar bunda bir sorun yok.”
