Küresel piyasalar da heyecanla euro bölgesi maliye bakanları zirvesini bekliyor. Dananın kuyruÄŸu kopar mı? Papatya falları açılıyor. Dağın bir kez daha fare doÄŸurması ihtimali yüksektir. Piyasaların buna tahammülü var mı? GöreceÄŸiz.

Almanya’dan net mesajlar gelmiyor. Maliye Bakanı Schaeuble bankalar için merkezi denetimi destekledi. Ama Merkel’in parlamentoda “benim saÄŸlığımda müÅŸterek tahvil olmaz” dediÄŸi manÅŸetlere çıktı.

Ä°çeride üç öncü gösterge haziran sonuçları açıklandı. Sektörel güven endeksleri perakende ticaret ve inÅŸaatta azaldı. Hizmetlerde küçük bir artış var ama gelecek beklentisi gene düÅŸüÅŸ gösteriyor.

Reel kesim güven endeksi ve kapasite kullanımı da haziranda geriledi. Mevsim etkisi arındırılmış kapasite kullanımı ocaktan bu yana 3.7 puan düÅŸüÅŸle 73’e indi. YavaÅŸlama derinleÅŸiyor ve yayılıyor. Büyüme için kötü haberdir.

Gösterge faiz

Bugün devlet tahvili faizlerine bakmak istiyorum. Farklı vadede ve koÅŸullarda oldukları için biri tercih ediliyor. Gösterge faiz deniyor. Tam adı ÅŸöyle: Ä°skontolu devlet Ä°ç borçlanma senetlerinin ikincil piyasa yıllık bileÅŸik faiz oranı.

Mali kesim haklı olarak bankalar arası piyasanın gecelik faizlerine odaklanıyor. Kendi kısa vadeli fonlama maliyetini yansıtıyor. Reel kesimi ilgilendiren ise mevduat ve kredi faizleridir. Vadeleri daha uzundur. Gösterge faizle paralel seyreder.

Vurgulayalım. Yeni ihalede oluÅŸan faizler deÄŸildir. Ä°ç ve dış mali kurumların mevcut tahvil stoÄŸuna talebini yansıtır. Talep artınca tahvil fiyatları yükselir yani faizi düÅŸer. Talep azalınca tersi olur.

Yabancıların da devlet tahvili piyasasında aktif oldukları biliniyor. Bazen stok biriktiriyorlar. Bazen boÅŸaltıyorlar. Tercihlerini özellikle döviz kuru ve faizle ilgili beklentileri etkiliyor. Yerlilerin karar süreci de çok benzerdir.

Dolayısı ile ikincil piyasa faizleri bir yerde Türkiye ekonomisine bakışın temel göstergesi oluyor. Karamsar senaryolar kurda ve/veya faizde yükseliÅŸ beklentisine yol açıyor. Faiz tırmanıyor. Olumlu beklenti halinde ise faiz geriliyor.

Faiz hızla düÅŸüyor

Gösterge faizin son iki yılda seyri aÅŸağıdadır. Ay sonu itibariyle gösterge faizleri Turkey Data Monitor veri bankasından aldım. Haziran için dünün deÄŸerini (yüzde 8,65) kullandım.

2011 sonbaharında gösterge faiz aniden artıyor. Euro krizi bahanesi ile felaket senaryoları yazıldığı dönemdir. TL’ye saldırıyı Merkez Bankası müdahalesi durdurdu. Aralık’ta yüzde 11’i gördü. Ama altı ayda 2.4 puan düÅŸtü. Son günlerde düÅŸüÅŸ hızlandı.

Faiz beklentilerine de bakalım. Beklenti Anketinde üç ay sonrası soruluyor. Martta haziran için yüzde 9,2 öngörülmüÅŸtü. Haziranda ise eylül faiz beklentisi yüzde 9,5’a yükseldi. Ne diyebilirim!