Alan elden veren ele
Ali AÄŸaoÄŸlu

Bugüne kadar 19 stand-by anlaÅŸması imzalayan ve sürekli IMF’ten yardım dilenen Türkiye artık alan deÄŸil veren ülke konumunda. Küresel krize karşı oluÅŸturulan IMF havuzuna Türkiye 5 milyar dolar şırınga edecek.

DÜN Meksika’da baÅŸlayan G20 zirvesinin birinci oturumunda küresel kriz ele alınırken Avrupa’daki krizin yayılma olasılığına karşı oluÅŸturulmak istenen IMF havuzuna ülkelerin ne kadar katkı yapacağı tartışıldı.

Oturumda ülke liderleri kriz için IMF yönetiminde oluÅŸturulacak havuza ne kadar katkı vereceklerini açıkladılar. Alınan bilgiye göre, BaÅŸbakan ErdoÄŸan, bu çerçevede oluÅŸturulacak havuza Türkiye’nin 5 milyar dolar yatıracağını açıkladı. Türkiye’nin yatıracağı

5 milyar doların Merkez Bankası döviz rezervinden IMF nezdinde oluÅŸturulacak havuza iletileceÄŸi öÄŸrenilirken, konuya iliÅŸkin teknik ayrıntıların Merkez Bankası’nca açıklanacağı ifade edildi. Ayrıca, Türkiye’nin ihtiyaç duyduÄŸu anda bu parayı havuzdan çekebileceÄŸi de kaydedildi.

Öte yandan, G20 Zirvesi’nde Türkiye’nin yanı sıra havuza Brezilya’nın 10 milyar dolar, Rusya’nın 10 milyar dolar,

Hindistan’ın 10 milyar dolar, Güney Afrika Cumhuriyeti’nin 2 milyar dolar, Meksika’nın

10 milyar dolar ve Kolombiya’nın 1.5 milyar dolar yatıracağı bildirildi. Havuza en büyük desteÄŸi ise 60 milyar dolar ile Japonya verecek.

19 stand-by’la 47 milyar $ alındı

Türkiye, IMF ile son yarım yüzyıla damgasına vuran stand-by anlaÅŸmaları sürecinde 46 milyar 617 milyon dolarlık kredi kullandı. Ä°lk anlaÅŸma

1 Ocak 1961 yılında yapıldı ve o günden bugüne 19 ayrı stand-by anlaÅŸması imzalandı. Türkiye, kullandığı kredilerin karşılığında IMF’ye 52 milyar 67 milyon dolar ödeme yaptı. Bu ödemenin 45.3 milyar dolarını ana para, 6 milyar 767 milyon dolarını ise faizler oluÅŸturdu. Son verilere göre Türkiye’nin IMF’ye olan borcu 2 milyar 322 milyon dolara geriledi. BaÅŸbakan ErdoÄŸan geçen hafta içinde, kalan 2.3 milyar dolarlık borçla ilgili olarak “Ä°stesek onu da hemen öderiz ama faizi çok uygun vadesini beklemeyi tercih ediyoruz” demiÅŸti.

Hazine’nin 2041 vadeli tahvilleri kapışıldı

Hazine, 2041 vadeli dolar cinsi eurobondun yeniden ihracına çıkarken, bankacıların verdiÄŸi bilgiye göre ihraçta talep 7 milyar doları aÅŸtı. Hazine MüsteÅŸarlığı, 2012 yılı dış borçlanma programı çerçevesinde dolar cinsinden Ocak 2041 vadeli tahvilin artırımı (reopening) için bugün Deutsche Bank, Goldman Sachs ve Morgan Stanley’e ortak lider bankalar olarak yetki verdiÄŸini açıkladı. Bankacılar, yatırımcıların yoÄŸun ilgi gösterdiÄŸi 2041 vadeli tahvil ihracında Hazine’nin 1 milyar dolarlık borçlanmaya gittiÄŸini söyledi.

Bankacılar ihraç edilen 2041 vadeli tahvillerin nihai getirisinin yüzde 5.75 seviyesinde oluÅŸtuÄŸunu da ifade etti. Åžubat aylarında gerçekleÅŸtirilen dolar cinsi tahvil ihracıyla 2.5 milyar dolar, yen cinsi ihraç ile yaklaşık 1.1 milyar dolar tutarında yurtdışı borçlanma gerçekleÅŸtiren Hazine, bu yıl uluslararası piyasalardan tahvil ihracı yoluyla 4.5 milyar dolar finansman saÄŸlamayı öngörüyordu.

Hazine 15 Mart itibarıyla 90 milyar yen (1.1 milyar dolar) tutarındaki 10 yıl vadeli tahvil ihracını tamamlarken, yılbaşından bu yana yapılan tahvil ihraçları ile 3.6 milyar dolar kaynak saÄŸlayarak yılın ilk üç ayında dış piyasalardan borçlanma öngörüsünün yüzde 80’ini zaten gerçekleÅŸtirmiÅŸti.

ABD bonosu yerine IMF emrine...

Küresel krizin de geliÅŸmiÅŸ ülkelerin çabaları yetmeyince, yardıma geliÅŸmekte olan ülkeler “çaÄŸrıldı”! Küresel büyüme için de baÅŸta Çin ve Hindistan olmak üzere geliÅŸmekte olan ülkelere ‘görev verilmiÅŸti’, ÅŸimdi de geliÅŸmiÅŸ ülkelerin kurtarılmasında onlara görev düÅŸtü. Üzerinden çok geçmedi, geçtiÄŸimiz Cumartesi günkü sohbetimizde Garanti Bankası Ekonomik AraÅŸtırmalar Bölümü Müdürü Ali Ä°hsan Gelberi böyle bir olasıktan söz etmiÅŸ ve “ortak harekât” çerçevesinde bize de görev düÅŸeceÄŸini öngörmüÅŸtü.

IMF’nin 430 milyar dolarlık “kurtarma paketine” katılım için izlenecek yol, 15 Haziran’daki basın açıklamasında kısaca belirtilmiÅŸ. Bu açıklama doÄŸrultusunda, ülkeler kotaları doÄŸrultusunda bu pakete destek veriyorlar. Hem IMF, hem de G-20 üyesi bir ülke olarak Türkiye’de bu açıklama doÄŸrultusunda üzerine düÅŸen miktarı IMF’nin kullanımına sunuyor!

Bu konudaki açıklama dün Merkez Bankası’ndan geldi. Kısa açıklamada “Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası da IMF kaynaklarına söz konusu kuruluÅŸun 15 Haziran 2012 tarihli ve 12/229 sayılı basın duyurusu çerçevesinde ve uluslararası rezervlerimiz arasında sayılmak kaydıyla 5 milyar ABD dolarına kadar katkıda bulunacaktır” deniliyor.

Burada bizim açımızdan önemli olan nokta “uluslararası rezervlerimiz arasında sayılmak kaydıyla” kısmı. 5 milyar dolarlık rezervimiz artık ABD hazine bonolarında ya da bankalarda deÄŸil “gerektiÄŸinde” IMF nezdinde tutulacak. IMF’nin açıklamasında da bu belirtilmiÅŸ ve “kullanılacak fonlar, faiziyle birlikte geri ödenecektir” denmiÅŸ. Ä°lk günden IMF bunları kullanmayabilir, ancak bu imkanın IMF emrine verilmiÅŸ olması asıl önemli nokta.

Küresel krizin; IMF’yi bile bizden 5 milyar dolar kaynak isteyecek noktaya getirmiÅŸ olması, diÄŸer yandan bir zamanlar IMF’den

gelecek paralara ihtiyaç duyan bir ülkeyken, ÅŸimdi IMF’e fon saÄŸlayan ülke olmak çok radikal deÄŸiÅŸimler.

Umarım IMF emrine verilen 430 milyar dolar; hiç sanmıyorum ama; derde deva olur. Aksi takdirde IMF’in de iyiden iyiye kurda kuÅŸa borcu artacak....

Mevcut duvarlar kriz salgını ile mücadelede yetersiz

Meksika’da devam eden G20 zirvesinde yapılan açıklamada “Bu yeni katkılar, 2010’da kararlaÅŸtırılan oy ağırlıklarının ve kota paylarının kapsamlı bir biçimde artırılmasını da içeren reformların kararlaÅŸtırılan zamanlama içerisinde uygulanacağı düÅŸüncesiyle saÄŸlanacak” ifadelerine yer verildi.

Ülkeler, katkılarının ancak mevcut kaynakların “büyük oranda elden çıkarılmasının” ardından kullanılabileceÄŸini de ekledi.

Bir süredir, Yunanistan gibi Euro Bölgesi’nde yaÅŸanan ulusal borç krizinden etkilenen ülkelere borç vermesi konusunda IMF’ye çaÄŸrılar yapılıyor.

Borç krizi bölgenin kötüleÅŸmeye ve Ä°spanya ve Ä°talya gibi daha büyük ekonomilerine yayılmaya devam ettiÄŸi takdirde, fonun yeniden devreye girmesi gerekeceÄŸine dair endiÅŸeler mevcut. Böyle bir ihtimale hazırlanmak ve ihtiyaç duyulduÄŸunda yardım edebilmek amacıyla, IMF rezervlerini artırmanın yollarını arıyordu.

Hindistan BaÅŸbakanı Manmohan Singh, “Mevcut güvenlik duvarının salgınla baÅŸ etmek için yeterli olmayacağından endiÅŸeliyiz” dedi. GeliÅŸmekte olan ekonomilerde bocalayan küresel iyileÅŸmenin ve yavaÅŸlayan büyümenin iÅŸleri daha da karmaşık hale getirdiÄŸini söyleyen Hindistan BaÅŸbakanı, “Küresel ekonomik durum ciddi anlamda endiÅŸe verici” diye konuÅŸtu.

Vatan



Sayfa Adresi: http://istefinans.com/yazar/Alan-elden-veren-ele/81