Küresel piyasalar haftayı ilginç ÅŸekilde yükseliÅŸle bitirdi. Yunanistan seçimleri öncesi bu iyimserliÄŸi anlayan beri gelsin! Mali piyasaların gerçek dünyadan ne kadar kopuk davranabileceÄŸinin tipik örneÄŸidir. Dünya gider Mersine, onlar gider tersine... Vatan
Mart istihdam verileri çıktı. Åžubat-Mayıs dönemini kapsıyor. Ä°ÅŸsizlik oranı geçen yılın 0.9 puan altında (yüzde 9.9) geldi. Mevsim etkisi temizlenince yüzde 9.1 oluyor. Geçen aya eÅŸittir. Ekonomideki yavaÅŸlama ÅŸimdilik iÅŸsizliÄŸi etkilemedi.
Mayıs bütçe gerçekleÅŸmesi yayınlandı. Bütçe aylık 4.6 milyar TL fazla verdi. Ä°lk beÅŸ ayda da küçük (400 milyon TL) fazla var. Yıllık faiz-dışı fazla 28.1 milyar TL ile kriz sonrasının en yüksek düzeyine ulaÅŸtı. Bütçede bir sorun gözükmüyor.
TÜÄ°K 2011 evlenme-boÅŸanma verilerini açıkladı. 600 bin çift evlenirken 120 bin çift boÅŸanmış. Ä°lk kez evlenenler için ortalama 500 bin diyebiliriz. Sayıyı bir kenara yazın. Güçlü konut talebini besleyen demografik baskıyı yansıtıyor.
Benim senaryom
Bugünkü seçimlerin euro krizinin bundan sonraki seyrini fazla etkileyeceÄŸini düÅŸünmüyorum. Sonuç bir ay önce ortaya çıktı. Yunan vatandaşı kemer sıkmaya karşıdır. Sanırım herkes mesajı aldı.
Yunanistan eurodan çıkacak mı? BaÅŸka çözüm gözükmüyor. Bence Almanya Yunanistan’ın ipini çoktan dürdü. Hatta, elini güçlendireceÄŸini, Ä°spanya ve Ä°talya’da vatandaşın kemer sıkmayı kabul etmesini kolaylaÅŸtıracağını düÅŸünüyor. “Asacaksın birkaçını” mantığına aÅŸinayız.
Buna karşılık çıkışın fiilen nasıl olacağı aslında bilinmiyor. “Ä°ntizamlı” çıkış daha az hasar yaratır. Ama bunun için çok geç olabilir. Geriye “kaotik çıkış” kalıyor. Yunanistan’ı çok kötü günlerin beklediÄŸi açıktır. Yaşı müsait olanlara 1978-79’u hatırlatayım. Daha ağır geçebilir.
Ya sonrası? Yunanistan’ın ayrılması euro bölgesinin hepten dağılması ile sonuçlanabilir mi? Ä°spanya kritiktir. Kararı Almanya verecektir. Kurtarırsa euro devam eder. Yoksa kriz önce Ä°talya’yı, hemen ardından Fransa’yı yutar. Elveda euro! Belki elveda AB!
Teyakkuz hali
Durumun vehametini merkez bankacıların gerginliÄŸinde izliyoruz. Hepsi kelimenin tam anlamı ile teyakkuza geçti. OluÅŸacak depremin kendi mali sistemlerinde yaratacağı hasarı kısıtlamak için olaÄŸanüstü tedbirler açıklanıyor. Ortalığa sel gibi likidite salınıyor.
Para basmak hastalığı tedavi eder mi? EtmeyeceÄŸini herkes biliyor. Likidite vermek sorunu çözmüyor ama zaman kazandırıyor. Yoksa hastanın hemen ölmesi ihtimali beliriyor. Kimse o riski göze alamıyor.
Heyecanlı bir haftaya giriyoruz. Bu aÅŸ daha çok su kaldırır. Belli ki bu yazı da euro krizini konuÅŸmaya devam edeceÄŸiz. Türkiye ekonomisine etkilerine bakmak için sürecin somutlaÅŸmasını bekliyorum.