Avrupa borsaları haftaya iyi baÅŸlamadı. Satış dalgası Ä°MKB’ye de yansıdı. Euro, dolar karşısında biraz deÄŸer kaybetti. Son baktığımda parite 1.34’e inmiÅŸti. Sepet kur bir 2.08 TL’ye tırmandı ama tekrar 2.07 TL’ye döndü.

G-20 ülkeleri ekonomi bakanları yılın ilk toplantısını Meksika’da yaptı. Gündem euro bölgesi sorunlarına odaklandı. Euro krizinin dünya ekonomisine olumsuz etkilerini asgariye indirme çabasını yansıtıyor.

Sorunlu ekonomilerin etrafına “yangın duvarı” örecek çapta (2 trilyon dolar) destek saÄŸlamanın yolu aranıyor. Avrupa-dışı ülkeler IMF üzerinden katılıyor. Herhalde Türkiye de para verecektir. Nereden nereye... Ama Almanya planı kabul etmedi.

Yarın Ocak dış ticaret verileri açıklanıyor. Dış açığın daralacağı biliniyor. Ne kadar? Geçen yıl 7.3 milyar dolardı. Piyasa 6.2 milyar dolar öngörüyor. Daha düÅŸük gelebilir. “YumuÅŸak iniÅŸ” senaryosu için kritik önemdedir.

Damdan düÅŸenin...

Pazar günü deÄŸindim. The Economist (18 Åžubat) Yunanistan’ın mutlaka euro’da kalmasını savunan bir yazı yayınladı. Ne olmuÅŸ; saÄŸda solda euro’yu terk etmenin yüksek maliyetini anlatan çok yazı var diyebilirsiniz.

Fark yazarlarda: M. Blejer Arjantin’in, G. Ortiz ise Meksika’nın Merkez Bankası eski baÅŸkanı. Özellikle ilki önemli; çünkü Drahma’ya geri dönüÅŸü önerenler hep Arjantin’i örnek gösteriyor.

Okurken güzel özdeyiÅŸler hatırladım. Biri hemen akla geliyor: “Damdan düÅŸenin hâlini sadece daha önce düÅŸen anlar.” BaÅŸkaları da var: “Davulun sesi uzaktan hoÅŸ gelirmiÅŸ”, “bekâra boÅŸanmak kolaydır” vs.

Yazı Arjantin’de Peso’nun dolarla hukuki bağının kesilmesi sırasında ödenen büyük faturaya odaklanıyor. Bankalara hücum; çöken mali sistem; yasaklanan para çekme: reel kesinde iflas dalgası; borçludan alacaklıya keyfi servet aktarımı vs. Liste uzun...

Dikkat: Arjantin Peso’yu bırakmadı, sadece dolar karşısında deÄŸerini düÅŸürdü. Yunanistan’da bütün kontratlar euro ile yapılmıştı. Drahma’ya çevirmenin yol açacağı yasal kâbus ve ağır ilave yükler özellikle vurgulanıyor.

IMF yapamaz

“Yapılması gereken euro’nun terk edilmesi deÄŸil, euro bölgesinin ve Yunanistan’ın özel koÅŸullarını yansıtan bir çerçevenin kurulmasıdır. Uyum ve reform sürecinin uzun süreceÄŸi (belki on yıl?) kabul edilmelidir.

Rekabet gücü uyumun ve yapısal reformların bir sonucu olarak ortaya çıkar; desteÄŸin ön koÅŸulu olmamalıdır. Piyasaların uzun süre Yunanistan’a kapalı kalacağı ve büyük miktarda uzun dönemli resmi finansman gerektiÄŸi bilinmelidir. Kamu kesiminde uyum ve özel kesimde nominal ücret indirimleri eÅŸit ağırlık taşımalıdır.

Bu program en iyi euro çerçevesinde tasarlanıp uygulanabilir. IMF uzun dönemli taahhütler için analitik yeterliliÄŸe sahip deÄŸildir. Yunanistan uzun ve zor bir yola çıkmıştır; euro bölgesinin dışı yerine içinde yolculuk daha az travma, daha çok baÅŸarı getirir.”

Yazı böyle bitiyor. Bence IMF uyarısı hayatidir. Damdan düÅŸtük, biliyoruz.