Fed, Jackson Hole toplantısında piyasalara para yerine umut dağıttı. Bu haftanın gündemine ise Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) 6 Eylül’de yapacağı toplantı damga vuracak. AB ekonomisindeki sorunlar büyüyor. Bu koÅŸullarda ECB’nin yeni bir hamle yapması hatta piyasalara para enjekte etmesi ya da en azından bunun yolunu açması ihtimali yüksek. Beklentim Fed’den deÄŸil ama ECB’den yeni bir paketin gelmesi yönünde. Vatan
Son iki hafta piyasalar; Bernanke’nin geçtiÄŸimiz Cuma günü Jackson Hole’da yapacağı konuÅŸmayı bekliyordu. Godot’u bekler gibi... Bernanke somut bir parasal geniÅŸleme sinyali vermedi. KonuÅŸmasını ağırlıklı olarak uygulamakta oldukları ‘geleneksel olmayan politika araçlarının’; Fed’in görevi olan ‘tam istihdam’ ve ‘fiyat istikrarı’ hedefleri doÄŸrultusunda ne denli baÅŸarılı olduÄŸuna ayırmış.
GeniÅŸ ölçekli varlık alım programlarının üretimi yüzde 3 artırdığına ve 2 milyon ek istihdam yarattığına, buna karşın enflasyon hedeflerinde ciddi bir bozulmaya da yol açmadığına deÄŸinmiÅŸ. Her ne kadar sıradışı araçların; Japonya tecrübesi hariç; maliyetlerinin ne olacağını kestirebilecek yeterli tecrübeye sahip olmasalar da, politika faizlerinde inilebilecek yerin sınırlı olmasından dolayı bu araçları kullanmaya devam edeceklerini de eklemiÅŸ.
Bu arada Fed’in geniÅŸ ölçekli varlık alım programlarının risklerini de hatırlatmış:
1- Borçlanma piyasalarında bozulmaya yol açabileceÄŸini ancak daha önceki alımlardan sonra bu konuda bir sorun yaÅŸanmadığı gözlemlenmiÅŸ.
2- Fed’e olan güvenin azalması
3- Finansal istikrarsızlık
4- Alımlardan Fed’in zarar etmesi
Ancak bu risklere raÄŸmen uygulanan deÄŸiÅŸik programların ABD tahvil faizlerinde 15-120 baz puan arası düÅŸüÅŸlere yol açtığına bunun da kamu maliyesi açısından katkı saÄŸladığına deÄŸinmiÅŸ. (Böylesine sıfır maliyetli kaynakla alım yapılırsa, mutlaka faizler inecektir!)
Bernanke, konut piyasalarında bir toparlanma olduÄŸunu ancak bunun henüz daha ekonomik büyümeye arzu edilen katkıyı saÄŸlamadığına, kredi ve finans piyasalarındaki katılığın sürdüÄŸüne, AB’nin halen küresel ekonomi ve finans sistemi için stres kaynağı olmaya devam ettiÄŸine vurgu yaparak geleneksel olmayan politika araçlarını kullanmaya devam edeceklerini söylemiÅŸ.
Aslına bakılırsa Bernanke konuÅŸmasında ‘yeni’ bir ÅŸey söylemiÅŸ deÄŸil. Bir anlamda eski konuÅŸmalarının bir ‘derlemesi’. Yine de piyasalar ‘kapı kapanmadığı’ için gelecekten umutlu olmaya devam ediyor, umutlarını 12-13 Eylül’deki Fed toplantısına taşıdı.
Bu haftanın gündeminde asıl Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) 6 Eylül’de yapılacak toplantısı var. Cuma günü AB’nin iÅŸsizlik oranı açıklandı: Yüzde 11.3. Hayli yüksek bir oran ve AB ekonomisindeki sorunlar olanca ağırlığıyla sürüyor. Bu koÅŸullarda ECB’nin yeni bir hamle yapması hatta III.BPP açıklaması ya da en azından bunun yolunu açması ihtimalini yüksek görüyor piyasalar. Benim de beklentim Fed’den deÄŸil ama ECB’den yeni bir paketin gelmesi yönünde.
Bundesbank Başkanı istifa eder mi?
4 Eylül’de Alman Maliye Bakanı Scheuble, Yunan maliye bakanıyla görüÅŸüyor. Aynı gün ECB içinde yeni bono alım programı taslağı guvernörlere dağıtılacakmış. 6 Eylül’e kadar okumaları için çok fazla vakitleri olmayacak görünüyor. Belki bir program kararı çıkmayabilir ancak ‘niyet’ ifadesi bile piyasaları hareketlendirecektir. Bu arada ECB’nin toplantısının olduÄŸu günlerde Merkel’in Ä°spanya ve Avusturya gezileri olacak.
AB’nin başındaki belki de en önemli sorun ne ECB paketi ne diplomatik görüÅŸmeler. Ä°lk ve acil sorun Bundesbank BaÅŸkanı Jens Weidman’ın istifa edeceÄŸi dedikoduları. Tahvil alım programına karşı olduÄŸu, geçtiÄŸimiz hafta bu sebeple istifa edeceÄŸi dedikoduları piyasalara yayıldı. Hatırlarsanız bir önceki baÅŸkan Axel Weber de ‘kurtarma paketlerine’ karşı olduÄŸu için istifa etmiÅŸti.
Böylesi bir istifa 12 Eylül’de Avrupa Finansal Ä°stikrar Fonu’na Almanya’nın katkılarının anayasaya uygunluÄŸunu karara baÄŸlayacak Alman Anayasa Mahkemesi kararı öncesinde iÅŸleri hayli karıştıracaktır. Åžimdilik böylesi bir istifa olmasa da bunun mahkeme üzerine ‘gölgesi’ düÅŸecektir.
Altında kritik seviye 1.705 dolar
Tüm bunların ışığında bu hafta piyasalarda neler olabilir diye kısaca bakarsak... Bernanke’nin konuÅŸması sırasında 1.26’ların üzerinde kal(a)mayan euro bu haftanın ilk günlerinde yeniden bu seviyeleri denese ve hatta 1.2670-1.27 seviyelerine kadar yükselse bile, sonrasında 1.2420’li seviyeleri test edebilir.
Jackson Hole konuÅŸmalarından sonra kazancını en çok artıran altın-gümüÅŸ oldu. Altın, bu hafta başında 1.705 seviyesinin üzerine geçmeyi baÅŸarabilir ise 1.725-35 seviyesini test edebilir. Bu seviye oldukça kritik. 2008 yılından gelen ve bu yılın Mayıs ayında kırılan yükseliÅŸ trendine denk gelen seviyeler bunlar. Bu seviyenin yukarı kırılması altında yeni yükseliÅŸleri de beraberinde getirebilir. Ancak ben bu olasılığı ÅŸimdilik düÅŸük görüyorum.
Ve son olarak Ä°MKB...
GeçtiÄŸimiz hafta VOB AÄŸustos kontratının sonuydu ve 31 AÄŸustos’taki VOB ve Ä°MKB hareketi dikkat çekiciydi. Bu hareketin bu hafta içinde 68.350 ve ardından da 69.000 (düz) seviyelerine kadar devam etme olasılığı artmış görünüyor. Haftanın ilk yarısında bu hareketleri görür isek, sonrasında Avrupa’dan gelecek haberlerle birlikte bir kâr realizasyonu yaÅŸanabilir. Bu durumda da 65.550 seviyesi kritik olacak!