Ticaretin fişini ‘ÇEK’tiler
Ufuk Şanlı

Karşılıksız çek sayısı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 52 arttı. TOBB BaÅŸkanı Rifat HisarcıklıoÄŸlu ve Ä°TO BaÅŸkanı Murat YalçıntaÅŸ, ödenmeyen çekler yüzünden ticari hayatın ciddi anlamda darbe yediÄŸini belirterek, “Bankalar baÅŸta olmak üzere ilgili tüm kurumlar bir an önce harekete geçsin ” çaÄŸrısında bulundu

Çekle ilgili sıkıntılar bir türlü bitmiyor. Son üç yılda yapılan düzenlemelerle sorunlar önemli ölçüde çözülse de iÅŸ dünyasının kaygıları bir türlü ortadan kalkmadı. Åžubat ayında yapılan yeni düzenlemeyle karşılıksız çek kesenlere hapis cezasının kaldırılması ve Kredi Garanti Merkezi’nin istenilen düzeyde çalışmaması iÅŸ dünyasında büyük bir kaosa neden oldu.

Merkez Bankası verilerine göre, geçen yılın ilk yarısında 267 684 çek protesto oldu ve ödenmedi. 2012 Ocak- Haziran döneminde ise bu rakam yüzde 52 oranında artışla 405 bin 840 adede ulaÅŸtı. Piyasadaki çeklerin karşılıksız çıkma oranı geçen yılın ilk yarısında yüzde 65 artışla yüzde 2.4’den yüzde 4.1’e yükseldi.



Çeklerin ödenmemesi yüzünden ticari hayat ciddi anlamda sekteye uÄŸrarken, iÅŸ dünyasında büyük bir tedirginlik hâkim. Türkiye Odalar ve Borsalar BirliÄŸi (TOBB) BaÅŸkanı Rifat HisarcıklıoÄŸlu, piyasalarda bir süredir ciddi bir durgunluk yaÅŸandığına dikkat çekerek, “Çeklerin ödenmemesi ve buna uygun kontrol mekanizmalarının bir türlü hayata geçirilememesi bu durgunluÄŸun daha da derinleÅŸmesine neden olacaktır” uyarısında bulundu.

HisarcikloÄŸlu’nun verdiÄŸi bilgilere göre, Mayıs ve Haziran aylarında çek kullanımında ciddi bir düÅŸüÅŸ yaÅŸandı. Bankalararası Takas Odaları’na ibraz edilen çek tutarı bir önceki yılın aynı ayına göre Mayıs ayında sadece yüzde 2 artarken, Haziran da yüzde 7 azaldı.

HisarcıklıoÄŸlu, sorunun çözümü için ilgili bakanlıklar ve Türkiye Bankalar BirliÄŸine (TBB) zamanında iÅŸbirliÄŸi çaÄŸrısı yaptıklarını hatırlatarak ÅŸunları söyledi: “Biz zamanında tacirlerin birbirinin kredi/çek geçmiÅŸini görebilecekleri bir sistem kuralım, birlikte çalışalım. Böylece ‘art niyetliler piyasadan temizlensin, çeke güven artsın’ dedik. Ama olmadı. Bankalar BirliÄŸi kendi mekanizmasını kurmayı tercih etti. Kurulan sistem etkin deÄŸil. Yazılı baÅŸvuru gerekiyor. Çok ciddi bürokrasi var. Ticaret, hızlı davranmayı gerektirir. Bizim önerdiÄŸimiz sistem SMS üzerinden iÅŸleyecekti. 2-3 dakika içinde karşı tarafın çek geçmiÅŸini görebilmeliyiz. Bunu saÄŸlamazsak çek kullanımında sıkıntı artacak ve ticari hayat bundan olumsuz etkilenecek”

Ä°stanbul Ticaret Odası (Ä°TO) BaÅŸkanı Murat YalçıntaÅŸ da çekin vadeli ödeme aracı olarak kullanıldığına dikkat çekerek, “Çekin güvenilir olması ekonominin rahat iÅŸlemesi açısından büyük önem taşıyor” tespitinde bulundu.

Bu yıl yapılan yasal düzenlemenin karşılıksız çek sayısında ciddi artışa neden olduÄŸunu kaydeden YalçıntaÅŸ, sözlerini ÅŸöyle sürdürdü:

“Amacımız eskisi gibi hapis cezasını getirmek deÄŸil. Derdimiz sorunun çözümü için farklı mekanizmaların devreye sokulması. Bugün ‘Çek Raporu’ dediÄŸimiz düzenleme devreye girdi ancak çok fazla bilinmediÄŸi için ticaret erbabı bundan yeterince istifade edemiyor. Ä°stifade etmek isteyenler açısından da ciddi bir bürokrasi ve zaman kaybı söz konusu. Kredi Garanti Merkezi’nin daha hızlı çalışması ve online olarak yapılması lazım”


HisarcıklıoÄŸlu ErdoÄŸan’a çekteki sıkıntıları iletti

BaÅŸbakan Recep Tayyip ErdoÄŸan, TOBB BaÅŸkanı Rifat HisarcıklıoÄŸlu’nu BaÅŸbakanlık Merkez Bina’da kabul etti. Ankara kulislerini hareketlendiren görüÅŸmede üç ana konunun ele alındığı öÄŸrenildi. Edinilen bilgilere göre TOBB BaÅŸkanı HisarcıklıoÄŸlu’nun yeni Türk Ticaret Kanunu (TTK) ve yeni TeÅŸvik Sistemi için BaÅŸbakan ErdoÄŸan’a iÅŸ dünyası adına teÅŸekkür ederken, son dönemde büyük tartışmalara neden olan Çek Kanunu hakkındaki sıkıntıların çözülmesi için de yardım istedi.
Vatan



Sayfa Adresi: http://istefinans.com/yazar/Ticaretin-fisini-CEK-tiler/113